Monografija „Ostavština Italije na Crnogorskom primorju”, autora Jovana J. Martinovića, istaknutog crnogorskog i jugoslovenskog arheologa-konzervatora, promovisana je preksinoć (11. februar), u prepunoj Galeriji solidarnosti u Kotoru, u organizaciji OJU „Muzeji” Kotor i Zajednice Italijana Crne Gore (ZICG). Govoreći o djelu, čiji je izdavač ZICG (2018), direktor OJU „Muzeji” Dušan Medin je istakao da se Martinović u monografiji prvenstveno bavio graditeljskom baštinom Venecije od sredine 15. vijeka do njenog pada 1797. godine.

Stručno-naučnim storijama obuhvaćeno je deset gradova i naselja na primorju i u neposrednom zaleđu i to: Kotor (Cattaro), Perast (Perasto), Hergceg Novi (Castelnuovo), Tivat (Teodo), Budva (Budua), Sveti Stefan (Santo Stefano), Kastel Lastva ili Petrovac (Castel Lastua), Bar (Antivari), Svač (Sovacio) i Ulcinj (Dulcigno).

– Svakom od navedenih gradova Martinović je pristupio sa identičnim metodološkim aparatom navodeći podatke od kojih je formirao svojevrsni „katalog” venecijanske arhitektonske baštine na našoj obali. Praktična primjena ove monografije u zaštitarskoj struci dodatno je osnažena imajući u vidu predložene smjernice, od kojih naglašavam one za Kotor i Perast, koji su dio Uneskovog zaštićenog prirodnog i kulturnog područja; revitalizacija, odnosno „unošenje novog života”. To bismo mogli razumjeti i kao udahnuće nove životne energije u naše stare gradove, ali planirano i uz brižljiv nadzor, a nikako kroz njihovu degradaciju i devastaciju, što smo, sa žaljenjem ćemo se složiti, često bili skloniji da učinimo, kazao je Medin.

Da je Martinović autentični Kotoran, arheolog koji je otkrio prvobitnu crkvu Sv. Tripuna iz IH vijeka i ostatke prve kotorske katedrale Sv. Đorđa sa krstionicom ispod crkve Sv.Matije iz VI vijeka i tako pomjerio svjedočanstvo istorije Kotora tri vijeka unazad, naglasio je predsjednik Zajednice Italijana Aleksandar Dender. Ambasador Republike Italije u Crnoj Gori Luka Zelioli je ocjenio da je autor ponudio kvalitetan sadržaj na stotinu stranica publikacije, u kojoj je dobijen kvalitetan osvrt na samu Veneciju.

– Italija je nasljednica svega onoga što nam je Venecija ili Serenisima ostavila. Ta ostavština zaslužuje da bude otkrivena, zaštićena, unaprijeđena i na pravi način valorizovana. Ona je jako važna za sve, ona je zadužbina čitavog čovječanstva – poručio je Zelioli.

Promociji su prisustvovali potpredsjednik Opštine Kotor Milivoje Samardžić i predsjednica SO Kotor Dragica Perović, a u muzičkom dijelu programa nastupila je ženska vokalna grupa „Beleca” iz Tivta.

B. Marković

---

Poruka autora
Poruku autora, koji je usljed bolesti bio spriječen da prisustvuje skupu, prenio je Dender.

- Zajednica Italijana je shvatila veliku vrijednost ovog rukopisa, pa su odlučili da iznađu sredstva za njegovo integralno izdavanje. Po posebnom redaktorkom postupku izvršio sam pažljivo uklapanje i spajanje tekstova i predao Zajednici prototip rukopisa ove objedinjene knjige o Ostavštini Italije na Crnogorskom primorju što prezentujemo i promovišemo kao integralno izdanje. Pored ovih rukopisa, imam još dva pripremljena rukopisa o ostavštini Venecije u Kotoru, takođe spremna za integralno izdavanje, naveo je autor u svom obraćanju.