Programska cjelina „Pokradene svetinje”, u okviru manifestacije „Trg od ćirilice” bila je posvećena srpskom jeziku i njegovoj zvaničnoj i nezvaničnoj upotrebi u Crnoj Gori. Na ovu temu su u porti crkve Svetog Spasa na Toploj govorili episkop budimljansko-nikšićki Joanikije i profesori srpskog jezika Veselin Matović i Vesna Todorović, koji su 2009. godine odbivši kao prosvjetni radnici da pristanu na preimenovanje srpskog jezika ostali bez posla, prenosi portal Mitropolije crnogorsko-primorske.
Skup je blagoslovio episkop budimljansko-nikšićki Joanikije, koji je kazao da je tema jezika veoma široka i trajna za svaki narod, kao i da ima svoju teološku dimenziju.
–U Svetom pismu jasno je naznačeno da je sve Bog stvorio svojom stvaralačkom riječju. Prema tome, sve ono i vidljivo i nevidljivo što je Bog stvorio, sve je rečito i nosi tu prvobitnu Božiju riječ za koju treba da se osposobimo, da je naučimo i čitamo, i da iz nje crpimo mudrost - rekao je episkop Joanikije. On je skrenuo pažnju na liturgijski jezik kao posebnu temu, ustvrdivši da se teško može doći do prave misli o jeziku ukoliko se ispusti metafizička, odnosno božanska dimenzija.
–Kako to da preko ljudske riječi djeluje Božija blagodat, Božija energija, koja osvećuje i vodu i vazduh, a što je najvažnije osvećuje i čovjekovu dušu? Liturgijska riječ puna blagodati i sile Duha Svetoga, ona vraća, ona nanovo stvara. Dijete kada se krštava, onda sveštenik krštava svojom molitvom, Božija blagodat djeluje preko te molitve, ono se nanovo rađa, duhovno se rađa - kazao je vladika. Kada se u Crnoj Gori danas govori o srpskom jeziku, smatra on, onda ta stvarnost ima lice i naličje.
–Jezik koji je ovdje utemeljen, na kome je stvoreno sve što zaslužuje pažnju, na kojem je ispjevan „Gorski vijenac” i „Luča mikrokozma”, epske pjesme – srpski jezik, koji je u Crnoj Gori utemeljen duboko i ponekad nam se čini da je Crna Gora ognjište srpskog jezika i po mnogo čemu jeste. Po mnogo čemu to jeste i danas, i u tom pogledu mi možemo da slavimo Boga za sve te darove koje nam je Bog dao i koje nam je dao naš jezik - kaže on.
Kao prilog ranijoj tvrdnji da istorija preimenovanja srpskog jezika u Crnoj Gori ima dužu i kontinuiranu istoriju, vladika navodi primjere iz vremena okupacije Crne Gore od strane Austro-Ugarske i Italije. Vladika je svojim izlaganjem skrenuo pažnju prisutnih na to da se preimenovanjem jezika u Crnoj Gori zapravo priprema jedan „veliki, stravični lopovluk”. Navodi da nije samo jezik onaj koji je preimenovan, već je preimenovana i Crna Gora.
–U cijelom tom međunarodnom saobraćaju jezika, Crna Gora više nije Crna Gora nego je Montenegro i Crnogorci Montenegrini. I budite sigurni da se tu mijenja identitet Crne Gore i Crnogoraca. To je jedan inženjering koji je davno počeo i koji je dobio svoje usijanje krajem šezdesetih godina kada je počela priča o rušenju Njegoševog groba i Njegoševe crkve na Lovćenu, njegove zavjetne, ukopne crkve Svetog Petra Cetinjskoga. Tada je počela priča o preimenovanju crkve u Crnoj Gori, pa je osporavan autoritet Mitropolije crnogorsko-primorske kao Mitropolije SPC. Ona je tada nazivana uzurpatorskom mitropolijom jer se protivi rušenju crkve, kao što se i danas protivi otimanju svetinja - smatra on.
A.Ć.

---

Sveto i plemenito lice Crne Gore
–Kada narod pokaže svoje pravo lice, onda i ta prava Njegoševa Crna Gora i ta riječ koja se čuje tada, vidi se da potvrđuje identitet Crne Gore i identitet ovog naroda u Crnoj Gori, srpskog naroda u Crnoj Gori. Naravno, kad kažemo srpskog naroda u Crnoj Gori govorimo u onom smislu u kom su govorili i naši preci i Njegoš i kralj Nikola, uvažavajući sve ono što je stvorila Crna Gora i sve ono čime se Crna Gora može ponositi, a ima sa čime od Nemanjića, preko Balšića i Crnojevića, Petrovića, preko naših najvećih stvaralaca, preko naših junaka, podvižnika i svetaca i posebno u ovom vremenu do naše djece i omladine koja sa ikonama, krstovima i sa tamjanom izlaze da okade Crnu Goru i da pokažu to sveto i plemenito lice Crne Gore - zaključio je vladika Joanikije.