Velika Britanija napustila je Evropsku uniju poslije ponoći sa mješavinom radosti, ljutnje i ravnodušnosti, odlazeći u nepoznato u jednom od najvećih udaraca do sada u pokušaju Evrope da napravi jedinstvo iz ruševina Drugog svjetskog rata, prenosi Rojters.

Zastava Velike Britanije uklonjena je juče iz zgrade Evropskog savjeta u Briselu uoči izlaska Velike Britanije iz evropskog bloka u ponoć.

Britanija će postati prva zemlja koja je napustila Evropsku uniju poslije 47 godina, podsjetio je Rojters.

Tako je poslije ponoći EU izgubila 15 odsto svoje ekonomije, svog najvećeg vojnog potrošača i prestonicu međunarodnog finansijskog kapitala London. Britanija, pak, mora da počne da trasira kurs za naredne generacije.

Britanski premijer Boris Džonson planira da proslavi izlazak iz EU uz englesko pjenušavo vino i britanske kanapee, uključujući šropširski plavi sir i jorkširski puding sa govedinom i renom.

– Ovo je trenutak kada sviće zora i podiže se zavjesa na novi čin. To je trenutak stvarne nacionalne obnove i promjene– rekao je Džonson, inače jedan od vođa kampanje napuštanja EU na referendumu 2016. godine.

Njemačka kancelarka Angela Merkel rekla je da je izlazak Velike Britanije prekretnica za EU, ali da Njemačka želi da ostane britanski partner i prijatelj.

Predsjednik Francuske Emanuel Makron, kako je saopštila njegova kancelarija, obratiće se na televiziji da bi obilježio ovaj tužni i istorijski dan, objasnio šta Bregzit znači za Francusku i uvjerio Francuze da će braniti interese Francuske i EU u predstojećim pregovorima.

Vašington je, međutim, saopštio da su Britanci željeli da pobjegnu od „tiranije“ Brisela.

Predsjednik Evropskog savjeta Šarl Mišel poručio je da Velika Britanija ostaje partner i prijateljska zemlja, ali da će EU biti veoma odlučna u svojim pregovorima sa Londonom.

– Naša poruka pred pregovore o organizovanju budućeg odnosa Evrope i Velike Britanije vrlo je jednostavna: želimo da zadržimo najbliži mogući odnos u svim oblastima, ali što više Britanija bude htjela da se udalji od evropskih standarda, tim manje će imati pristup evropskom tržištu – rekao je Mišel za RTL.

On je dodao da ima posledica kada više ne pripadate klubu EU.

– Velika Britanija nije protivnik, ona je partner, ona je prijateljska zemlja – kazao je Mišel, ali i istakao da je stav Unije „veoma lucidan i odlučan“.

Predsjednici Evropske komisije, Evropskog savjeta i Evropskog parlamenta su na zajedničkoj ceremoniji u Briselu obilježili ratifikaciju Sporazuma o razdruživanju sa Velikom Britanijom.

Predsjednici evropskih institucija poručili su da će EU i dalje biti jedinstven, jak, optimističan i pozitivan projekat.

– Imamo pomiješanja osjećanja. Nije srećan trenutak kada neko odlazi. Ali, mi smo otvorili novo poglavlje i svu svoju energiju ćemo posvetiti izgradnji jače i ambicioznije EU – naveo je Mišel.

Predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen rekla je da će EU od 1. februara željeti da ima najbolje moguće odnose sa Londonom, ali da ti odnosi nikada neće biti tako dobri kao što je članstvo. Uvijek će postojati razlika jer, kako je naglasila, pripadanje Evropskoj uniji ima svoje značenje.

Najviši zvaničnici EU su poručili da se izazovi i mogućnosti EU neće promijeniti zbog Bregzita.

Unija će u narednom periodu najviše posla imati u oblasti digitalizacije, klimatskih promjena, migracija i jačanju partnerstava širom svijeta, naglašavaju u Briselu.

– Iskustvo nas je naučilo da snaga ne leži u izolaciji već u jedinstvu. Nigdje na svijetu ne možete naći 27 nacija od 440 miliona ljudi koji govore 24 različita jezika i koji se oslanjaju jedini na druge, rade i žive zajedno. To se nije dogodilo slučajno, već je zasnovano na vjekovima zajedničke istorije, decenijama zajedničkog iskustva i odlučnosti da se oblikuje zajednička budućnost – zaključila je Ursula fon der Lajen.

Nakon izlaska Velike Britanije iz EU nastupa period tranzicije. To podrazumijeva da će Velika Britanija do 31. decembra 2020. godine ostati članica jedinstvenog EU tržišta i carinske unije.

Evropska komisija bi sledeće nedjelje trebalo da usvoji i predstavi direktive za pregovore o budućim odnosima sa Britanijom.

Tokom prelaznog perioda u trajanju od 11 mjeseci, koji je stupa na snagu danom izlaska Velike Britanije iz Evropske unije, uslediće mnoge promjene koje će se odraziti i na putovanja iz te zemlje i u nju.

---

Makron: Bregzit je istorijsko zvono na uzbunu
Predsjednik Francuske Emanuel Makron upozorio je Veliku Britaniju da ne može očekivati da bude tretirana na isti način kao u vrijeme kada je bila dio Evropske unije.

Bregzit, izlazak Britanije iz EU, predstavlja istorijsko zvono na uzbunu, koje Evropsku uniju mora da primora da postane bolja nego što je sada, izjavio je sinoć Makron u televizijskom obraćanju.

–Ovo je tužan dan, ali i dan koji nas mora natjerati da stvari počnemo da radimo na drugačiji način – rekao je Makron.