TO­KIO – Ja­pan­sko Mi­ni­star­stvo spolj­nih po­slo­va ob­ja­vi­lo je taj­na do­ku­men­ta sta­ra vi­še od 30 go­di­na o jed­noj od naj­stra­šni­jih avi­on­skih ne­sre­ća u isto­ri­ji, oba­ra­nju „bo­in­ga 747” „Er Ko­re­je” iz­nad ostr­va Sa­ha­lin u ta­da­šnjem So­vjet­skom Sa­ve­zu, 1. sep­tem­bra 1983. go­di­ne, pre­no­si Tas.
To­kio je ot­krio da je dva mje­se­ca po­sle ne­sre­će, vi­so­ko ran­gi­ra­ni zva­nič­nik SAD oba­vi­je­stio ja­pan­ske di­plo­ma­te da je SSSR gre­škom obo­rio ko­rej­ski „bo­ing” za­mi­je­niv­ši ga za ame­rič­ki iz­vi­đač­ki avi­on.
Taj isti zva­nič­nik je do­dao da Va­šing­ton na­mje­ra­va da lo­ci­ra i po­ku­pi cr­ne ku­ti­je iz avi­o­na ko­ri­ste­ći „taj­na sred­stva”, ali su ih So­vje­ti u to­me pred­u­hi­tri­li.
Me­đu­na­rod­na za­jed­ni­ca i Va­šing­ton su de­ce­ni­ja­ma tvr­di­li da su ka­ta­stro­fu u ko­joj je po­gi­nu­lo 269 lju­di, So­vje­ti na­mjer­no pro­u­zro­ko­va­li, na­vo­di RT.
Tog 1. sep­tem­bra 1983. ko­rej­ski avi­on je kre­nuo iz Nju­jo­r­ka za Se­ul sa pla­ni­ra­nim me­đu­sli­je­ta­njem na Alja­sci.
Po­sle po­li­je­ta­nja iz En­ko­ri­dža na Alja­sci, „bo­ing” je dr­žao kurs ka ju­žno­ko­rej­skoj pre­sto­ni­ci, ali iz još ne­po­zna­tih raz­lo­ga na 500. ki­lo­me­tru le­ta, skre­nuo sa pu­ta­nje, le­te­ći iz­nad Kam­čat­ke i Sa­ha­li­na, gdje su So­vje­ti ima­li vi­še voj­nih ba­za i taj­nih po­stro­je­nja.
Ko­rej­ski put­nič­ki avi­on le­tio je upo­re­do sa ame­rič­kim iz­vi­đač­kim avi­o­nom „bo­ing RC-135” i u ne­kom tre­nut­ku nji­ho­vi za­pi­si na ra­da­ru su se spo­ji­li. Ne­što ka­sni­je jed­na od ta­ča­ka na ra­da­ru ušla je u so­vjet­ski va­zdu­šni pro­stor.
To­kom le­ta, ko­rej­ski „bo­ing” je le­tio sa is­klju­če­nim na­vi­ga­ci­o­nim svje­tli­ma, dok pi­lo­ti ni­su od­go­va­ra­li na upo­zo­re­nja sa „su­ho­ja 15” ko­ji je po­le­tio da ga pre­sret­ne i pri­mo­ra da sle­ti na aero­drom na so­vjet­skoj te­ri­to­ri­ji.
So­vjet­ski pi­lo­ti ko­ji su pri­šli ulje­zu ni­su mo­gli da iden­ti­fi­ku­ju le­tje­li­cu sa uda­lje­no­sti od ne­ko­li­ko ki­lo­me­ta­ra jer je bi­lo mrač­no. Te­ško se mo­glo po­vje­ro­va­ti da avi­on ko­ji se ni­je iden­ti­fi­ko­vao i pro­šao za­bra­nje­nu zo­nu iz­nad Kam­čat­ke pri­pa­da put­nič­koj kom­pa­ni­ji, pi­še Ra­ša tu­dej.
Ka­da je po­sta­lo oči­gled­no da će avi­on za ko­ji se sum­nja­lo da je iz­vi­đač­ki po­bje­ći sa pri­ku­plje­nim po­da­ci­ma, so­vjet­skim pi­lo­ti­ma je na­re­đe­no da ga obo­re.
Ju­žno­ko­rej­ski avi­on se sru­šio u Mo­re­uz La Pe­ruz, ko­ji di­je­li Sa­ha­lin od ja­pan­skog ostr­va Ho­ka­i­do, bli­zu ostrv­ca Mo­ne­ron, ko­je je pri­pa­da­lo SSSR.
Ka­ta­stro­fa ju­žno­ko­rej­ske le­tje­li­ce zna­čaj­no je po­gor­ša­la od­no­se SSSR i SAD i di­je­la me­đu­na­rod­ne za­jed­ni­ce.
Mo­skva je uvi­jek in­si­sti­ra­la da je obo­ren avi­on ko­ji je iz­vo­dio iz­vi­đač­ki let iz­nad za­bra­nje­ne zo­ne u so­vjet­skom va­zdu­šnom pro­sto­ru ka­ko bi pri­ba­vio teh­nič­ke pa­ra­me­tre si­ste­ma pro­tiv­va­zdu­šne od­bra­ne u toj obla­sti.(RTS)