Uprava policije registrovala je lani 490 krivičnih djela, dok ih je 2016. bilo 375, koja je počinilo 317 maloljetnika, a godinu ranije ih je bilo 291. Kako se navodi u izvještaju Ministarstva unutrašnjih poslova, maloljetnici čine 13,5 odsto ukupnog broja prijavljenih lica.
Krivična djela najčešće čine maloljetnici uzrasta između 16 i 18 godina a prekršili su zakon u 195 slučajeva. Oni uzrasta od 14 do 16 napravili su 89 krivičnih djela, a djeca do 14 godina ogriješila su se o zakon 33 puta.
– Maloljetnici su učinioci 372 krivična djela protiv imovine, 52 protiv života i tijela, 18 protiv javnog reda i mira, 14 protiv bezbjednosti javnog saobraćaja, šest protiv sloboda i prava čovjeka, pet protiv zdravlja ljudi (u vezi sa drogom), četiri protiv braka i porodice, jedno krivično djelo protiv polne slobode i 18 ostalih krivičnih djela - navodi se u izvještaju ministarstva.
Kao žrtve 258 krivičnih djela, oštećeno je 286 maloljetnih lica i to 126 su djeca do 14 godina, 97 između 16 i 18 godina i 63 od 14 do 16.
– Od ukupnog broja krivičnih djela izvršenih nad maloljetnim licima, u 37,2 odsto maloljetnici su žrtve krivičnih djela protiv bezbjednosti javnog saobraćaja. Preventivne aktivnosti na suzbijanju maloljetničke delinkvencije, realizovane su kroz akciju „Mladost”, sa akcentom na sprečavanje i suzbijanje vršnjačkog nasilja – konstatovano je u izvještaju.
Specijalista socijalnog rada i socijalne politike Nikoleta Dajković u stručnoj analizi objavljenoj u medicinskom časopisu „Medikal” navodi da usled poboljšanja životnog standarda, širenja tendencije za vođenje, tako reći, modernog života koji zahtijeva „brzo življenje” tj. manje slobodnog vremena, manju posvećenost porodici, a koji proizvodi veću otuđenost među ljudima, dolazi do povećanja stope kriminala, a posebno maloljetničke delinkvencije. Ona kaže da se u početku pojam maloljetničke delinkvencije nije razlikovao od pojma kriminala, a sada o njemu postoje brojna shvatanja.
– Svako delinkventno ponašanje u svojoj biti izaziva težnju za kompenzacijom osjećaja manje vrijednosti. Mladi delinkventi su često u sukobu s okolinom, zakonom i policijom, što kod njih izaziva dodatan osjećaj straha i nesigurnosti. Različiti su faktori koji dovode do delinkventnog ponašanja a možemo ih podijeliti na makro i mikro faktore. Makro faktori su ekonomski faktori/krize, rat i njegove posledice, politički faktori, opšti (nasilni) kulturni modeli, medijske slike, poruke i sadržaji, društvena pokretljivost – migracije, urbanizacija, društvena reakcija (moralna panika, rat protiv kriminala, povećavanje represije i kršenje ljudskih prava, uvećavanje ukupnog kriminala). Većina ovih faktora je uticala na povećanje broja maloljetnih delinkvenata u Crnoj Gori, ali ispitivanja su pokazala da najviše utiču mikro faktori kao što su porodične prilike i odnosi (zanemarivanje od strane roditelja) 80 odsto maloljetnih ispitanika u Crnoj Gori je bilo žrtva porodičnog nasilja ili zanemarivanja, škola (neuspjeh, nasilje), materijalni problemi, odgojno nepovoljne situacije (prepuštenost ulici) i neorganizovano slobodno vrijeme – navela je Dajkovićeva.
U ra­ni­joj ana­li­zi UNI­CEF-a na­ve­de­no je da se ma­lo­ljet­nič­ko pre­stup­ni­štvo mo­že­ po­sma­tra­ti u užem i ši­rem smi­slu. U užem smi­slu ono pred­sta­vlja kr­še­nje prav­nih nor­mi, a u ši­rem smi­slu, po­red iz­vr­še­nja kri­vič­nih dje­la, uklju­ču­je i kr­še­nje mo­ral­nih nor­mi.
– Od ukup­nog bro­ja ma­lo­ljet­nih po­či­ni­laca kri­vič­nih dje­la u Cr­noj Go­ri na žen­sku po­pu­la­ci­ju ot­pa­da tri do pet od­sto. Naj­če­šća kri­vič­na dje­la ko­ja iz­vr­še ma­lo­ljet­ni­ci u Cr­noj Go­ri su imo­vin­ski de­lik­ti i to pre­ko 70 od­sto slu­ča­je­va. Naj­če­šća re­ak­ci­ja dr­ža­ve pre­ma ma­lo­ljet­nim po­či­ni­o­ci­ma kri­vič­nih dje­la je iz­ri­ca­nje mje­ra po­ja­ča­nog nad­zo­ra u pre­ko 80 od­sto slu­ča­je­va – na­vo­di se u ana­li­zi.
M.S.

U „Ljuboviću” mjesečno 14 lica

Centar za djecu i mlade „Ljubović” u kojem borave maloljetnici koji su u sukobu sa zakonom tokom prošle godine mjesečno je u prosjeku brinuo o 14 štićenika.
„Ljubović“ je ustanova socijalne i dječje zaštite u kojoj se realizuje vaspitna mjera upućivanja u ustanovu nezavodskog tipa u trajanju od šest mjeseci do dvije godine. Pored ove vaspitne mjere, u Centru se kroz djelatnost prihvatne stanice, kao posebne organizacione jedinice, realizuje prijem i kratkotrajni smještaj djece zatečene u stanju socijalne potrebe, kao i djece zatečene u izvršenju krivičnih djela, pokušaju ilegalnog prelaska državne granice, smještaj maloljetnih migranata bez pratnje i drugo. U okviru djelatnosti Centra, izvršava se i mjera - pojačani nadzor organa starateljstva uz dnevni boravak u vaspitnoj ustanovi, kao i mjera privremenog smještaja, do okončanja pripremnog postupka po odluci nadležnog suda.