-PIŠE: TOMAŠ ĆOROVIĆ

Bratstvo Cerovića je više od dva vijeka davalo sveštenike u Drobnjaku. Prvi među njima je Marko, sin vojvode Nikolice. Pop Marko je bio veliki junak i, zajedno sa svojim đakonom sinovcem Simeunom, opjevan u narodnoj pjesmi. Poginuli su u sukobu sa nikšićkim Turcima, braneći porodične sjenokose na planini Kravici. Bilo je to, prema kazivanju starijih Cerovića, 1784. godine. Sledeći sveštenik u ovoj znamenitoj kući bio je pop Milutin, sinovac popa Marka. Milutin je rođen u Tušinji 1768. godine, sin je vojvode Rada koga je posjekao Mahmut paša Bušatlija. Mladi Milutin je rastao bez oca, pa ga je prilikom posjete Drobnjaku odveo vladika Ananije u Mostar na školovanje. Tamo je ostao osam godina, izučio bogoslovske nauke i jezike, turski i grčki. Za sveštenika ga je rukopoložio mitropolit crnogorski Petar I.

On je bio organizator i jedan od vođa ustanka u Drobnjaku 1805. godine. Poslije propasti ustanka ide sa četom Drobnjaka i Moračana u Srbiju gdje se priključuje Karađorđu. Poslije povratka iz Srbije Turci su ga dozvali na pregovore u Pljevlja i na prevaru pogubili 1809. godine. Iza popa Milutina ostaće petogodišnji sin Novica koji je sa 18 godina postao seoski knez a onda će izrasti u jednu od naznačajnih ličnosti u Crnoj Gori dobišli na kraju i titulu „bana“ jedini među crnogorskim glavarima u tom vremenu.

Svešteničku lozu u kući Cerovića nastaviće Novičin sin Milutin koji je rođen 1845. godine na Cetinju. Rukopoložen je 1863. godine i dugo godina bio paroh tušinjski i protoprezviter drobnjački. Kada je ostao udovac otišao je u manastir. Zamonašio se 20. marta 1891. godine i dobio ime Mihail. Ubrzo je dobio zvanje arhimandrit cetinjski. 1906. godine je iz političkih razloga premješten u Nikšić za nastojatelja manastira sv. Luke u Župi. Upokojio se 16. septembra 1914. godine i sahranjen je u Nikšiću ispred Petrove crkve.

Napisao je „Povjesnicu Familije Cerović od 1463−1912” koja je sačuvana u rukopisu. Učesnik je hercegovačkog ustanka i Veljeg rata 1876–1878. godine gdje je nekoliko puta ranjavan. Poslije rata, kada je formirana Durmitorska brigada, bio je ogorčeni protivnik postavljanja vojvode Lazara Sočice za komandira jer je lično bio pretedent na to mjesto.

Pop Dimitrije Mitar je rođen 1865. godine na Cetinju. Bogosloviju je završio na Cetinju školske 1879-80. godine. Oženio se 1881. godine Ljubicom, kćerkom drobnjačkog kapetana Stevana Pekića. Rukopoložen je 1890. godine u cetinjskom manastiru, prima tušinjsku parohiju od svog oca prote Milutina i tu ostaje do penzije.

Mitrov sin Radosav je poslednji sveštenik u Tušinji iz kuće Cerovića. Rođen je 1891. godine u Tušinji. Osnovnu školu je završio na Boanu. Oženio se 1911. godine Sofijom iz porodice Karadžić iz Petnjice. Bogoslovsku školu je završio vanredno na Cetinju, u periodu od 1922. do 1926. godine. Bio je prvo paroh u Orahovcu u Boki, a onda od 1932. godine u rodnoj Tušinji. Umro je iznenada 24. maja 1934. godine. Njegov otac pop Mitar poslije održanog opela sinu prestao je da uzima hranu i od tuge presvisnuo za sinom ne dočekavši da mu služi četrdesnicu.

Još jedan unuk bana Novice Cerovića bio je sveštenik, Mijailov sin Bogdan. On je rođen 1884. godine u Tušinji. Osnovnu školu je završio u Boanu, školovanje nastavlja 1901. godine u novootvorenoj srpskoj gimnaziji u Pljevljima. Sa završenom nižom gimnazijom jedno vrijeme je radio u sudu u Podgorici. Bogoslovsko-učiteljsku školu završio je na Cetinju 1912. godine. Vraća se u Tušinju gdje je 20. novembra 1913. godine postavljen za učitelja u Boanu. Rukopoložen je za sveštenika 1916. godine kada dobija službu u Lipovu kod Kolašina. Poslije oslobođenja zemlje i Ujedinjenja dolazi na Žabljak i prima Jezersku parohiju. Bio je preduzimljiv čovjek, među prvima se na Žabljaku bavio turizmom i brzo stekao veliki imetak. Politički je bio aktivan, pripadao je radikalnoj stranci i bio veliki poštovalac Krune. Ubrzo po izbijanju ustanka 1941. godine komunisti će ga, zajedno sa jedincem sinom, bez hapšenja i suda, ubiti iz zasjede. Sahranjen je u Tušinji. Tako je sveštenička loza Cerovića prekinuta.


(NASTAVIĆE SE)

---