TIVAT – „Društvo prijatelja bokeške baštine” obratilo se dopisom Komitetu za svjetsku baštinu Uneska i Međunarodnom savjetu za spomenike i spomenička područja (ICOMOS) povodom „Izvještaja o stanju” za područje Kotora, koji je podnijela Nacionalna komisija za saradnju sa Komitetom Unesko. Oni tvrde da su „informacije u tom dokumentu date na način koji ne oslikava u potpunosti stanje zaštićenog područja”.
Komentarišući navode „Izvještaja o stanju“,dostavili su dodatne informacije vezane za najproblematičnije lokacije u zalivu- kamp Dobrota, Glavati, Kostanjica, Perast i Turski rt, i ukazali da Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata omogućava nastavak devastacije prirodnog i kulturno-istorijskog područja Kotora, a da je Studija zaštite kulturnih dobara na području opštine Kotor, koja je omogućila izgradnju ovih lokaliteta, u suprotnosti sa mjerama iznijetim u studiji.
– Iako je Vlada Crne Gore na sjednici od 30.marta 2017. donijela „Odluku o zabrani građenja na dijelu prostora u granicama prirodnog i kulturno-istorijskog područja Kotora do donošenja Prostorno-urbanističkog plana opštine Kotor”, gradnja na terenu realno nije zaustavljena, o čemu svjedoče brojna otvorena gradilišta. Iako se obrazlaže da se grade samo objekti za koje je građevinska dozvola izdata prije stupanja na snagu Vladine odluke o zabrani gradnje, te intervencije su veoma značajne i ostavljaju velike posledice na prostor Kotora, ističu u Društvu prijatelja bokeške baštine.
Kao jednu od trenutno najproblematičnijih, istakli su gradnju u Dobroti, posebno u zoni Kamp, gdje se uz samu obalu gradi turističko -apartmansko naselje, a u njegovoj pozadini petoetažne zgrade za stanovanje velikih površina. U zoni tog turističkog naselja nazvanog Dobrota Palaci (ukupne bruto građevinske površine 8.194,80 m2) uz samu obalu se gradi hotel sa vilama, kao i „privatna plaža sa londž barom” nasipanjem nekoliko hiljada metara kubnih pijeska u dužini od 120 metara i dva lukobrana dužine 30 metara, što je suprotno odredbama čl. 18 Zakona o zaštiti Prirodno i kulturno-istorijskog područja Kotora. U društvu smatraju da je najveća opasnost u tome što ovaj „incident u prostoru” može pokrenuti lančanu reakciju u vidu sličnih intervencija na mnogim drugim lokacijama.
–Studija vizuelnog uticaja, rađena 2013.godine, odbacila je mogućnost izgradnje mosta na Verigama, ocjenjujući da bi ovakvom intervencijom bile ozbiljno ugrožene univerzalne vrijednosti područja. Međutim, 2. februara 2017. na istoj sjednici Vlade na kojoj je donijet Akcioni plan Ministarstva kulture za ispunjenje zahtjeva Komiteta Unesko, jedna od tačaka dnevnog reda bila je i „Usmena informacija o pregovorima sa Republikom Azerbejdžan vezano za izgradnju mosta Verige”, navodi de u pismu.
„Društvo prijatelja bokeške baštine” naglašava da je u periodu između dva zasjedanja komiteta, o kojem Crna Gora izvještava ove međunarodne organizacije, donesen i Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata, čijem se donošenju protivila cjelokupna stručna i laička javnost u Crnoj Gori zbog izrazito centralističkog koncepta kojim je predviđeno da sve poslove izrade i sprovođenja planskih dokumenata vrši Ministarstvo održivog razvoja i turizma, ali i zbog isključivanja lokalnih samouprava iz procesa odlučivanja u planiranju sopstvenih teritorija. Takođe, ovaj zakon nije usklađen sa Zakonom o zaštiti kulturnih dobara, i tretman kulturnih dobara i baštine u njemu je površan i nedorečen, a njegove su posledice u praksi već vidljive.Ž.K.


Eksperti Uneska da obiđu područje Kotora

– Želimo da istaknemo da cilj našeg obraćanja vama nije želja da područje Kotora izgubi status na listi Svjetske baštine, već naprotiv, nadamo se vašoj pomoći u sprečavanju dalje devastacije ovoga prostora i gubljenja atributa izuzetne univerzalne vrijednosti. Smatramo da bi za donošenje budućih odluka Komiteta za svjetsku baštinu bilo korisno da eksperti Uneska obiđu područje Kotora i sagledaju stanje. Posebno vas molimo za hitnu reakciju vezano za lokalitet Glavati koji još uvijek može biti sačuvan- ističe se u dopisu koji potpisuju Marija Nikolić, dplomirani inženjer arhitekture, planerka, Aleksandra Kapetanović, diplomirani inženjer arhitekture, konzervatorka, Katarina Nikolić, diplomirani inženjer arhitekture, konzervatorka, Jasminka Grgurević, diplomirani konzervator-restaurator, Slobodan Mitrović, diplomirani inženjer arhitekture i dr Stevan Kordić, matematičar i fotograf.