Tr­ži­šna in­spek­ci­ja za­bra­ni­la je pro­da­ju pre­no­si­vih dje­či­jih svje­tilj­ki zbog ozbilj­nog ri­zi­ka po zdra­vlje, či­ju je dis­tru­bu­ci­ju od ju­na 2013. go­di­ne vr­ši­la kom­pa­ni­ja Kon­kor­di­ja ko­merc iz Ul­ci­nja. Po na­lo­gu Tr­ži­šne in­spek­ci­je, ul­cinj­ska fir­ma ju­če je ob­ja­vi­la oba­vje­šte­nje za po­tro­ša­če u ko­jem se na­vo­di da su 12 vr­sta pre­no­si­vih dje­či­jih svje­tilj­ki sa ozna­kom DY100006, DY10010, DY10011, DY1008, 20113, 20123, 10013, 10009, 10007, 8012, 206, 1301 opa­sni pro­iz­vo­di sa ozbilj­nim ri­zi­kom po zdra­vlje ko­ri­sni­ka. U oba­vje­šte­nju je na­vo­di da pro­iz­vo­di ko­ji su bi­li u pro­da­ji 19 mje­se­ci ne is­pu­nja­va­ju bez­bjed­no­sne evrop­ske stan­dar­de, uz pre­po­ru­ku po­tro­ša­či­ma da od­mah pre­sta­nu da ih ko­ri­ste. Ova­kve igrač­ke, ka­ko je za „Dan” sa­op­šte­no iz Tr­ži­šne in­spek­ci­je, opa­sne su po zdra­vlje ko­ri­sni­ka, jer su dje­ci do­stup­ni dje­lo­vi ko­ji mo­gu da iza­zo­vu ope­ko­ti­ne ili u naj­go­rim slu­ča­je­vi­ma smrt.
Iz Tr­ži­šne in­spek­ci­je Upra­ve za in­spek­cij­ske po­slo­ve sa­op­šte­no je da pre­no­sne dje­či­je svje­tilj­ke tre­ba da is­pu­nja­va­nju stro­že za­htje­ve bez­bjed­no­sti u od­no­su na obič­ne lam­pe, s ob­zi­rom da su svo­jim ob­li­kom i iz­gle­dom pri­vlač­ne za dje­cu i ona ih la­ko mo­gu za­mi­je­ni­ti za igrač­ku.
– Ako svje­tilj­ka ne is­pu­nja­va pro­pi­sa­ne za­htje­ve, po­sto­ji opa­snost da se di­je­te pri­li­kom igre sa njom ope­če. Ta­ko­đe, po­sto­ji mo­guć­nost da di­je­te do­đe u kon­takt sa dje­lo­vi­ma pod na­po­nom od 220 vol­ti, što u naj­go­rem slu­ča­ju mo­že pro­u­zro­ko­va­ti i smrt – po­ja­sni­li su iz Tr­ži­šne in­spek­ci­je.
Oni su na­ve­li da je Kon­kor­di­ja ko­merc iz Ul­ci­nja sta­vi­la u pro­met pre­no­sne dje­či­je svje­tilj­ke ko­je ne is­pu­nja­va­ju bez­bjed­no­sne stan­dar­de.
– Na pro­iz­vo­du ne po­sto­je ozna­ke ko­je su oba­ve­zne, a ko­je se od­no­se na ime pro­iz­vo­đa­ča, rob­nu mar­ku, ime ovla­šće­nog za­stup­ni­ka, mak­si­mal­nu sna­gu u va­ti­ma, broj si­ja­li­ca i sim­bol za­štit­nog raz­re­da. Da­lje, pro­iz­vod ne pra­te bez­bje­do­no­sna uput­stva na­pi­sa­na na am­ba­la­ži ili uput­stvo ko­je se od­no­si na odr­ža­va­nje i upo­tre­bu pro­iz­vo­da, no­mi­nal­nu fre­kven­ci­ju u her­ci­ma. Osim to­ga, mo­ra po­sto­ja­ti upo­zo­re­nje ka­ko kabl mo­že da se za­mi­je­ni, kao i upo­zo­re­nje „sa­mo za unu­tra­šnju upo­tre­bu”, bu­du­ći da na ka­blu sto­ji ozna­ka PVC. Pro­iz­vod ne is­pu­nja­va kon­struk­cij­ske za­htje­ve jer ne­ma ugra­đen tran­sfor­ma­tor – adap­ter ili spolj­ni tran­sfor­ma­tor ko­ji bi dao iz­la­zni na­pon ne ve­ći od 24V. Ta­ko­đe, ne­ma ni za­šti­tu od do­di­ra vru­ćih dje­lo­va i dje­lo­va pod vi­so­kim na­po­nom. In­spek­tor je iz­vr­šio pro­cje­nu ri­zi­ka i utvr­dio da je pre­no­sna dje­či­ja svje­tilj­ka opa­san pro­iz­vod sa ozbilj­nim ri­zi­kom – sa­op­šte­no je za „Dan” iz Tr­ži­šne in­spek­ci­je.
Spor­ne lam­pe ko­je su po­vu­če­ne iz upo­tre­be ima­le su otvo­ren pri­laz do si­ja­li­ce, pa je di­je­te, ka­ko na­vo­de u in­spek­ci­ji, mo­glo do­ći u kon­takt sa dje­lo­vi­ma ko­ji su pod na­po­nom.
– To mo­že iza­zva­ti ope­ko­ti­ne i u kraj­njem slu­ča­ju struj­ni udar, s ob­zi­rom da svje­tilj­ke ne­ma­ju tran­sfor­ma­tor – po­ja­šnja­va­ju u in­spek­ci­ji.
Iz Upra­ve za in­spek­cij­ske po­slo­ve sa­op­šte­no je da su in­spek­to­ri na­re­di­li po­vla­če­nje ovih pro­iz­vo­da, kao i mje­ru opo­zi­va pro­iz­vo­da od kraj­njih po­tro­ša­ča, ob­ja­vlji­va­njem oba­vje­šte­nja o opo­zi­vu pre­ko dnev­nih no­vi­na.
– Na­kon is­te­ka ro­ka za mje­ru opo­zi­va pri­stu­pi­će se uni­šte­nju pro­iz­vo­da – sa­op­šte­no je iz ovog ti­je­la.
Di­rek­tor Cen­tra za za­šti­tu po­tro­ša­ča Ol­ga Nik­če­vić oci­je­ni­la je za „Dan” da se opa­sni pro­iz­vo­di na­mi­je­nje­ni dje­ci mo­gu na­ći u zna­čaj­nom bro­ju obje­ka­ta u Cr­noj Go­ri, uka­zu­ju­ći da bi tre­ba­lo za­bra­ni­ti pro­da­ju ta­kvih igra­ča­ka i stva­ri.
– Ta­kve igrač­ke, ta­ko­zva­ne ki­ne­ske, mo­gu se na­ći svu­gdje. Na pr­vi po­gled se vi­di da su štet­ne i opa­sne su za dje­cu. Ko­li­ko pu­ta vam se de­si da vam bo­ja sa igrač­ke osta­ne na ru­ka­ma, uko­li­ko su vla­žne. Sma­tram da bi sve te igrač­ke tre­ba­lo za­bra­ni­ti – oci­je­ni­la je Nik­če­vi­će­va.
Ka­da se go­vo­ri o stva­ri­ma opa­snim po zdra­vlje dje­ce, Nik­če­vi­će­va je uka­za­la da je naj­če­šće ri­ječ o jef­ti­nim igrač­ka­ma ko­je se mo­gu na­ći u sva­koj rad­nji.
– Ta oblast je ne­si­gur­na, ne­be­zbjed­na, to se vi­di go­lim okom. Ne­ma­mo ni­ka­kva is­tra­ži­va­nja u tom smi­slu, a lju­di se ne ža­le. Te jef­ti­ne igrač­ke ku­pu­ju si­ro­ma­šni lju­di i oni i ne zna­ju da tre­ba da se ža­le i da mo­gu da se ža­le, ni­ti zna­ju da je to opa­sno – ka­za­la je ona. A.T.


Traže vraćanje proizvoda

Iz kom­pa­ni­je Kon­kor­di­ja ko­merc ju­če ni­je­su mo­gli da od­go­vo­re na na­ša pi­ta­nja u ve­zi sa tim ko­li­ko je štet­nih lam­pi pro­da­to od 2013. go­di­ne, da li su ima­li pri­mjed­bi od stra­ne ku­pa­ca i na ko­ji na­čin se de­si­lo da pro­iz­vo­di opa­sni po zdra­vlje lju­di do­spi­ju u pro­da­ju. U kom­pa­ni­ji su nam ka­za­li da od­go­vo­re mo­že­mo do­bi­ti u po­ne­dje­ljak, s ob­zi­rom da je za njih po­treb­na sa­gla­snost vi­še oso­ba.
Konkordija je juče putem oglasa u medijima, po nalogu tržišne inspekcije, preporučila potrošačima da prestau da koriste lampe i da ih vrate u maloprodajnu radnju gdje su ih kupili.


Mi­je­nja­ti za­kon­sku re­gu­la­ti­vu

Da bi se ri­je­šio pro­blem di­stri­bu­ci­je i pro­da­je štet­nih pro­iz­vo­da po zdra­vlje lju­di pr­vo bi tre­ba­lo pro­mi­je­ni­ti za­kon­sku re­gu­la­ti­vu i uskla­di­ti je sa evrop­skom, sma­tra iz­vr­šni di­rek­tor Udru­že­nja Ro­di­te­lji Kri­sti­na Mi­ha­i­lo­vić. Ona na­vo­di da mno­gi pa­ra­me­tri u Cr­noj Go­ri, ka­da su u pi­ta­nju štet­ne ma­te­ri­je, zna­čaj­no stag­ni­ra­ju u od­no­su na ono što je no­vu u ze­mlja­ma Evrop­ske uni­je i raz­vi­je­nim dr­ža­va­ma.
– Si­gur­na sam da po­sto­ji do­sta igra­ča­ka ko­je se mo­gu ku­pi­ti na cr­no­gor­skom tr­ži­štu, a ko­je ne za­do­vo­lja­va­ju uslo­ve. Da bi se po­če­la ci­je­la pri­ča, po­treb­no je kre­nu­ti od za­kon­ske re­gu­la­ti­ve da bi in­spek­ci­je mo­gle to mno­go bo­lje kon­tro­li­sa­ti – sma­tra Mi­ha­i­lo­vi­će­va.
Ona na­vo­di da je ta­kve stva­ri po­treb­no ozbilj­no shva­ti­ti i ozbilj­ni­je kon­tro­li­sa­ti.
– Dr­ža­va ne tre­ba sa­mo da se osla­nja na od­lu­ku fir­me, od­no­sno na to da će kom­pa­ni­ja ko­ja ne­što uvo­zi da to i pre­kon­tro­li­še. Znam da su ne­ke kom­pa­ni­je jav­no sa­op­šta­va­le da one sa­mo­i­ni­ci­ja­tiv­no kon­tro­li­šu kva­li­tet ono­ga što uvo­ze. Bi­lo bi do­bro da se pre­kon­tro­li­še sve što se uve­ze, na­ro­či­to ka­da su ta­kvi pro­iz­vo­di u pi­ta­nju. Ne tre­ba da se če­ka da to kom­pa­ni­ja od­ra­di, već da dr­ža­va, od­no­sno nad­le­žni or­ga­ni, pre­kon­tro­li­šu sva­ku vr­stu tih pro­iz­vo­da – sma­tra Mi­ha­i­lo­vić.


Na­đe­no 109 vr­sta opa­snih pro­iz­vo­da

U to­ku 2014. go­di­ne Tr­ži­šna in­spek­ci­ja je pro­na­šla 109 vr­sta opa­snih pro­iz­vo­da u ko­li­či­ni od 8.147 ko­ma­da, od če­ga je bi­lo 39 vr­sta opa­snih pro­iz­vo­da sa ozbilj­nim ri­zi­kom u ko­li­či­ni od 3.457 ko­ma­da (pre­no­sna dje­či­ja svje­tilj­ka, pre­no­sna rad­na lam­pa, ven­ti­la­to­ri, elek­trič­ne pe­gle, dje­či­ja odje­ća, svi­je­tle­ći lan­ci, elek­trič­na pe­gla za ko­su). Ka­ko su na­ve­li iz Tr­ži­šne in­spek­ci­je, in­spek­to­ri su iden­ti­fi­ko­va­li 70 vr­sta opa­snih pro­iz­vo­da ko­ji ne pred­sta­vlja­ju ozbi­ljan ri­zik u ko­li­či­ni od 4.690 ko­ma­da (na­o­ča­re za sun­ce, ven­ti­la­to­ri, elek­trič­ne pe­gle, plu­ta­ju­ća po­ma­ga­la, ras­klop­ni kre­ve­ti, pu­nja­či za ba­te­ri­je). Pri­vred­nim su­bjek­ti­ma je, ka­ko ka­žu, na­lo­že­no po­vla­če­nje ro­be iz pro­me­ta.
– Traj­no je za­bra­njen pro­met opa­snih pro­iz­vo­da sa ozbilj­nim ri­zi­kom, dok je pro­met pro­iz­vo­da ko­ji ne pred­sta­vlja­ju ozbi­ljan ri­zik pri­vre­me­no za­bra­njen – do uskla­đi­va­nja sa za­htje­vi­ma bez­bjed­no­sti. U 10 slu­ča­je­va za 318 ko­ma­da na­lo­že­na je mje­ra opo­zi­va pro­iz­vo­da od kraj­njih po­tro­ša­ča – ka­za­li su u in­spek­ci­ji, na­vo­de­ći da su re­dov­no po­tro­ša­če oba­vje­šta­va­li o na­đe­nim opa­snim pro­iz­vo­di­ma, ob­ja­vlji­va­njem in­for­ma­ci­ja na veb-stra­ni­ci tr­ži­šne in­spek­ci­je i por­ta­lu www.po­tro­sac.me.