Centri za socijalni rad u Crnoj Gori su tokom protekle godine registrovali 228 slučajeva porodičnog nasilja nad djecom, pri čemu je 12 mališana bilo žrtva seksualnog zlostavljanja. Nasilje je zabilježeno kod 121 žrtve ženskog i 107 muškog pola.
U izvještaju o radu Ministarstva rada i socijalnog staranja navodi se da je vanporodično nasilje trpjelo 46 mališana, a zanemarivanje 122. Djeci bez roditeljskog staranja i djeci čiji je razvoj ometen porodičnim prilikama, obezbjeđuje se smještaj u Dječjem domu „Mladost” u Bijeloj ili usluga porodičnog smještaja – hraniteljstva. Krajem decembra 2016. godine u Dječjem domu u Bijeloj boravilo je 91 dijete, a na porodičnom smještaju – hraniteljstvu smješteno je 362 djece.
– U skladu sa Zakonom o zaštiti od nasilja u porodici formirani su multidisciplinarni operativni timovi u svim centrima za socijalni rad. U 2016. godini u centrima za socijalni rad evidentirano je 586 žrtava nasilja, i to 453 žene i 133 muškarca. Centri za socijalni rad reagovali su savjetodavno; pružena je psihološka podrška, urađena je procjena rizika, izrađeni su individualni planovi za žrtvu, pružena je pravna pomoć žrtvama, kao i određivanje povjerljivog lica iz centra za socijalni rad - navode u ministarstvu.
U instituciji Za­štit­nika ljud­skih pra­va i slo­bo­da navode da je na osno­vu spro­ve­de­nih stra­ži­va­nja usta­no­vljeno je da su žr­tve sek­su­al­nog is­ko­ri­šća­va­nja uglav­nom dje­voj­či­ce, uz­ra­sta od 13 do 16 go­di­na, ko­je po­ti­ču iz so­ci­jal­no ugro­že­nih i ne­pot­pu­nih po­ro­di­ca sa po­re­me­će­nim po­ro­dič­nim od­no­si­ma. Is­tra­ži­va­nja te in­sti­tu­ci­je su po­ka­za­la da ve­ći­na žr­ta­va ži­vi u pri­grad­skim na­se­lji­ma, a tri, od če­ti­ri in­ter­vju­i­sa­ne žr­tve, na­pu­sti­le su re­dov­no obra­zo­va­nje, iako ima­ju iz­ra­že­nu vo­lju da na­sta­ve ško­lo­va­nje.
Analize koje je sproveo ombudsman pokazuju da je ve­ći­na in­ter­vju­i­sa­nih žr­ta­va sek­su­al­nog is­ko­ri­šća­va­nja tr­pje­la ili pri­su­stvo­va­la ne­kom ob­li­ku na­si­lja u po­ro­di­ci i pred­met su dis­kri­mi­na­ci­je.
– Pre­ma re­zul­ta­ti­ma spro­ve­de­nog in­ter­vjua, dje­voj­či­ce su bi­le žr­tve tra­fi­kin­ga, sek­su­al­nog uz­ne­mi­ra­va­nja od stra­ne na­stav­ni­ka i pred­met pro­da­je ra­di uda­je pre­ma obi­čaj­nom pra­vu rom­ske po­pu­la­ci­je – po­ka­za­lo je is­tra­ži­va­nje om­bud­sma­na.
Iz kancelarije UNICEF-a upozoravaju da je nasilje, pogotovo seksualno, i dalje je tabu tema u crnogorskom drštvu.
Pre­ma po­da­ci­ma UNI­CEF-a, vi­še od po­la cr­no­gor­skog sta­nov­ni­štva, 55 od­sto, sma­tra da kod nas po­sto­ji na­si­lje nad dje­com. Ka­da go­vo­ri­mo o sek­su­al­nom na­si­lju nad dje­com, sko­ro sva­ki dru­gi gra­đa­nin (46 od­sto) vje­ru­je da ono uglav­nom ni­je pri­sut­no u Cr­noj Go­ri. Isto­vre­me­no, sko­ro je­dan od de­set od­ra­slih gra­đa­na Cr­ne Go­re ka­že da po­zna­je di­je­te ili od­ra­slu oso­bu ko­ja je bi­la žr­tva sek­su­al­nog na­si­lja u dje­tinj­stvu.
Prema podacima Sudskog savjeta, sudovi u Crnoj Gori su imali u radu u 2015. godini 228, a u prošloj 249 predmeta zbog krivičnog djela nasilje u porodici i porodičnoj zajednici. U 2015. godini donijeto je 128, a u 2016. 167 osuđujućih presuda.
Gotovo svaki deseti građanin Crne Gore poznaje dijete ili odraslu osobu koja je kao dijete bila žrtva seksualnog zlostavljanja. Dominira mišljenje da seksualno nasilje nad djecom vrše odrasle osobe, a veći procenat ispitanika vjeruje da su u pitanju djetetu poznate osobe (52 odsto) prije nego nepoznate (21 odsto).
Psiholog Radmila Stupar Đurišić ističe da zbog nasilja u djetinjstvu, odrasli građani nekada nose ožiljke za cijeli život. Ona smatra da nije dovoljno samo donijeti zakon koji će zabraniti nasilje, jer je to tek prvi korak, najvažnije je ono što slijedi, a to je primjena.
– To što je propisano zakonom dobija svoju snagu tek onda kada zbog nedjela neko bude javno prozvan, optužen ili osuđen. Tjelesno kažnjavanje nije garant dobrog vaspitanja. Sekualno zlostavljanje je nešto što treba strogo sankcionisati, jer to može da u tolikoj mjeri poremeti dijete da ono sjutra izraste u potpuno drugačiju osobu u odnosu na ono što bi trebalo da bude - istakla je ona.
M.S.


U Ljuboviću 50 delinkvenata

Ministarstvo rada i socijalnog staranja je u godišnjem izvještaju navelo da su lani u Centru za djecu i mlade „Ljubović“, u koji se smještaju maloljetnici u sukobu sa zakonom, imali 50 korisnika.
– Centar obezbjeđuje prihvat, zaštitu, podršku, vaspitno-terapeutski tretman, obrazovanje, profesionalno osposobljavanje djece sa poremećajem u ponašanju. Tokom 2016. Centar je pružao usluge za 16 korisnika na stalnom, odnosno, institucionalnom tretmanu, od kojih je tokom godine bilo osam novoprimljenih korisnika, dok je za osam obnovljena vaspitna mjera. Od ukupnog broja korisnika tokom 2016. godine, donesena je odluka o prekidu mjere za pet korisnika. Kroz prihvatnu stanicu prošlo je 34 dijece, koja su pojavila kao izvršioci krivičnih djela, u skitnji i maloljetni migranti bez pratnje, koji su zatečeni pri ilegalnom prelasku državne granice, kao i jedan maloljetnik koji je smješten rješenjem Višeg suda do okončanja pripremnog postupka. Od ukupnog broja bilo je sedamnaest stranih državljana, odnosno, maloljetnih migranata bez pratnje i 17 djece iz Crne Gore - navode u ministarstvu.