Naj­te­ži za­da­tak fi­lo­zo­fa je da se spu­sti iz svi­je­ta mi­sli u re­a­lan svi­jet zbi­lje pu­tem slo­bo­de jav­nog uma, re­kao je dr Če­do­mir Bo­gi­će­vić, po­vo­dom pred­sta­vlja­nja knji­ge „Ho­mo ma­ši­na” mr Želj­ka Ru­to­vi­ća u Nik­ši­ću.
Na pro­mo­ci­ji su go­vo­ri­li i po­li­ti­ko­log i pu­bli­ci­sta Đor­đe La­ti­no­vić i Da­mir Ša­ba­no­vić. Me­di­ja­tor ve­če­ri bio je Dra­gan Mi­tov Đu­ro­vić.
– Eto, to je po­stu­lat stva­ra­lač­kog za­vje­ta pro­svje­ti­telj­skog preg­nu­ća na­uč­ne, etič­ke i ži­vot­ne in­te­li­gen­ci­je Želj­ka Ru­to­vi­ća, či­ja gno­se­o­lo­gi­ja du­ha tvo­ri, pu­te­ve ot­kri­ća isti­ne pu­tem me­to­da kri­ti­ke. Za Želj­ka Ru­to­vi­ća, naj­ve­ća ak­si­o­lo­ška vri­jed­nost je ljud­skost, što zna­či po­sve­će­nost dru­go­me, pre­u­zi­ma­ju­ći od­go­vor­nost za nje­go­vo biv­stvo. Po nje­mu, ra­zu­mje­ti biv­stvo, zna­či pri­zna­ti dru­go­ga – ka­zao je Bo­gi­će­vić.
Đor­đe La­ti­no­vić je is­ta­kao da je u pi­ta­nju so­ci­o­lo­ška stu­di­ja ko­ja u raz­ot­kri­va­nju to­po­sa ko­eg­zi­sten­ci­je čo­vje­ka i ma­ši­ne pro­ble­ma­ti­zu­je spek­tar pi­ta­nja - fe­no­me­na, ko­ji dje­lat­nim me­ha­ni­zmi­ma ma­ši­ne, tran­sfi­gu­ri­šu so­ci­o­kul­tu­ro­lo­ški aspekt čo­vje­ka 21. vi­je­ka.
U svo­joj re­cen­zi­ji dr Se­ad Alić - fi­lo­zof me­di­ja iz Za­gre­ba, iz­me­đu osta­log je za­pi­sao da „knji­ga `Homo mašina` pod­sje­ća, upo­zo­ra­va i in­spi­ri­še. Po­put Ru­bi­ko­ve koc­ke po­ka­zu­je aspek­te po­je­di­nih seg­me­na­ta od­no­sa čo­vje­ka pre­ma stro­je­vi­ma, od­no­sa na ko­ji smo mi lju­di osu­đe­ni, ali kon­se­kven­ce ko­je nam ni­su ja­sne”.
Da­mir Ša­ba­no­vić is­ti­če da ova knji­ga Želj­ka Ru­to­vi­ća, do­ka­zu­je da je bu­duć­nost već sti­gla, od­no­sno da ži­vi­mo u na­uč­noj fan­ta­sti­ci.
- Da li ži­vi­mo u pri­jet­nji od bu­duć­no­sti ili ne­koj opo­me­ni, već je dru­go pi­ta­nje. U svo­joj knji­zi autor is­ti­če bo­ja­zan di­ja­lek­tič­kog od­no­sa: čo­vjek - ro­bot, čo­vjek - ma­ši­na. U tom kon­tak­tu čo­vjek - ma­ši­na, ne obra­ća se sa­mo čo­vjek ma­ši­ni - te­le­fo­nu, ra­ču­na­ru, te­le­vi­zo­ru, ne­go se u stva­ri ma­ši­na obra­ća nje­mu i to is­pu­nja­va­njem nje­go­vih že­lja – ka­že Ša­ba­no­vić.
Or­ga­ni­za­tor do­ga­đa­ja je Na­rod­na bi­bli­o­te­ka „Nje­goš”, a u okvi­ru Pro­gra­ma po­dr­ške raz­vo­ju kul­tu­re u Nik­ši­ću.
L.N.


Na­da ni­je za uspa­va­ne umo­ve

Za­hva­lju­ju­ći be­sjed­ni­ci­ma Želj­ko Ru­to­vić je is­ta­kao da zad­nja de­ce­ni­ja 20. vi­je­ka i pro­šla i ova de­ce­ni­ja 21. vi­je­ka sna­žni­je ne­go ika­da pro­ble­ma­ti­zu­ju on­to­lo­ško-bi­o­lo­ško mje­sto čo­vje­ka u sa­vre­me­noj ci­vi­li­za­ci­ji.
– Go­to­vo ne bez raz­lo­ga ka­že se da ži­vi­mo u eri post lju­di, post čo­vje­ka. Ka tom i u tom smje­ru že­li go­vo­ri­ti ho­mo ma­ši­na. Ne­ko­li­ko je mo­ti­va i raz­lo­ga za to. Ne po­sta­vlja­nje pi­ta­nja, ne kri­tič­ko pro­su­đi­va­nje mi­sli i dje­la, čo­vje­ka i dru­štva do­vo­di do sa­gla­sja u ne­sa­gla­sno­sti. Sva­ko sa­gla­sje u kom ne­ma pi­ta­nja ni­je put ka iz­la­zu, već ka umrt­vlje­nju. Otu­da knji­ga že­li da pro­ble­ma­ti­zu­je pi­ta­nje kao fi­lo­zof­sko mje­sto kao sko­post i ko­eg­zi­sten­ci­ju čo­vje­ka i ma­ši­ne. Ta­mo gdje ima pi­ta­nja, ta­mo ima čo­vje­ka. Gdje ima pi­ta­nja, ima i na­de. Na­da ni­je za uspa­va­ne umo­ve, već za kri­tič­ko - pro­svje­ti­telj­sku mi­sao, ka­zao je Ru­to­vić.