Nacionalna biblioteka „Đurđe Crnojević” predstavila je publici XII Međunarodnog podgoričkog sajma knjiga i obrazovanja svoja najnovija izdanja, o kojima su govorili Milorad Milović, rukovodilac Bibliografskog odjeljenja NB, Slavica Glendža, rukovodilac Muzejskog odjeljenja NB, Dragica Lompar, pomoćnica direktora NB i Melanija Vračar.
Bio-bibliografije Božidara Šekularca i prof. dr Jevrema Bjelice predstavio je Milović, ističući da su obje urađene korišćenjem direktno iz izvora, i da će kao takve dodatno osvijetlititi njihov rad i omogućiti dalja istraživanja njihovog djelovanja.
„Blago nacionalne biblioteke – stara i rijetka knjiga autorke Ljubice Vučinić, katalog inkunabula i starih knjiga pohranjenih u Nacionalnoj biblioteci predstavila je Glendža. Najstarije knjige u kolekciji NB „Đurđe Crnojević” su dvije latinske inkunabule iz 15. vijeka, dok iz „naše najstarije knjige, `Oktoiha prvoglasnika` iz 1449, Nacionalna biblioteka posjeduje samo tri lista”. U kolekciji se ističu i tri postinkunabule - knjige iz 16. vijeka štampane u Veneciji: „Služavnik”, „Oktoih petoglasnik” i „Posni triod” iz štamparije Božidara Vukovića Podgoričanina koje je preštampavao njegov sin Vićenco i Stefan od Skadra (u slučaju Trioda), objasnila je Glendža. „Iz 19. vijeka vrijedi pomenuti sva Njegoševa prva izdanja, djela Vuka Karadžića, Sime Milutinovića Sarajlije i drugih značajnih ličnosti iz tog perioda”, kazala je Glendža. Pored starih, čuvaju i brojne rijetke knjige - bibliofilska izdanja, knjige štampane u malom tiražu, kao i knjige sa potpisima ili zapisima autora i slavnih ljudi, posebnim pečatima, minijature.
Prvi tom „Deset godina izdavaštva u Crnoj Gori (2006-2016)” predstavila je Lompar, ističući da se može smatrati zajedničkim djelom crnogorskih bibliotekara. Knjiga je objavljena u okviru edicije „Crnogorska retrospektivna bibliografija”. Lompar je iznijela niz zanimljivih podataka vezanih za izdavaštvo u Crnoj Gori.
- U ovom periodu u Crnoj Gori je objavljeno 12.500 naslova knjiga. Statistički gledano, ovaj podatak govori da se godišnje objavi oko 1.200 naslova, a dnevno čak 3,2 naslova. Analizirajući strukturu izdavačke produkcije prema oblastima saznanja, uočavamo da se u Crnoj Gori najviše objavljujuju publikacije iz društvenih nauka, jezika i književnosti, oko 65 odsto od ukupnog broja naslova. Najmanje ima naslova iz filozofije, psihologije, matematike, prirodnih nauka i umjetnosti. Zato ova i slične publikacije trebaju da posluže kao polazište za analizu da li crnogorska izdavačka produkcija odgovara naučnim i kulturnim potrebama našeg društva, i na koji način podsticati objavljivanje iz oblasti koje nijesu dovoljno zastupljene i za koje evidentno postoje velike praznine – rekla je Lompar. Ukazala je i na sljedeći problem:
- Treba napomenuti da jedan značajan dio naslova koji je popisan u ovoj knjizi NB ne posjeduje u svojim fondovima, a to je višedecenijski problem nefunkcionisanja obaveznog primjerka, odnosno Zakona o izdavačkoj djelatnosti – naglašava Lompar, dodajući da je to problem koji ima dalekosežne posljedice po crnogrsku kulturu i nauku.
Milenija Vračar predstavila je knjigu - katalog „Nezavisnost Crne Gore iz pera ranih autora (Berlinski kongres 1878 – Majski referendum 2006)“, a u njoj su, u dvije cjeline, skupljeni prilozi iz strane štampe.
Ž.J.