Ljetopis Banjana i Rudina, četvrti po redu, predstavljen je u Beogradu u sali Privredne komore Beograda pred stotinak zainteresovanih za rad zavičajnog Udruženja Banjana i Rudinjana „Vladika Sava Kosanović”, koje jednom godišnje izdaje Ljetopis.
Kosanović piše o onome što se dešavalo tamošnjem narodu i pravoslavnom stanovništvu, kako su se ponašali prvaci i sveštenstvo četiri konfesije - jevrejske, muhamedanske, katoličke i pravoslavne. Zanimljivo je da je u to vrijeme Kosanović objavljivao svoja zapažanja pod pseudonimom „protopop Nedeljko” i da je sam učestvovao u događajima o kojima svjedoči.
Na primjer, Kosanović objavljuje da je pri zauzimanju Sarajeva bilo 42.000 redovne austrijske vojske dok joj se suprotstavilo nepunih 5.000 neorganizovanih Sarajlija.
– Dragocjeno istorijsko svjedočanstvo važno za srpsku istoriju. U nijednom udžbeniku školskom nećete naći kako je izgledao ulazak austrijske vojske u Bosnu i Hercegovinu 1878. godine. Ovdje ima dragocjenih podataka, koliko je žrtava bilo, otporu koji je pružio narod muslimanski i srpski dolasku austrijskih jedinica - rekao je
Veselin Matović jedan od autora Ljetopisa.
– Imate opis kada predstavnici tri naroda dolaze kod generala Filipovića da se predstave. Tu su prisutni predstavnici muslimana, pravoslavnih i Jevreja, katolika nema. Fra Grga Martić neće da dođe zato što već misli da je sve njegovo. Došla je Austrija, katolička vojska. Austrijski general se u daljem razgovoru krajnje nipodaštavajuće odnosi prema muslimanima, rekao je Matović, inače urednik lista „Slovo” o srpskom jeziku i književnosti, koji izlazi u Nikšiću.
Na predstavljanju novog broja Ljetopisa pored urednika lista „Slovo” iz Nikšića Veselina Matovića, govorili su i srpski privrednik
Branislav Baćović, predsjednik „Udruženja Banjana i Rudinjana”, hercegovački književnik
Čedo Baćović, kustos muzeja u Vrbasu
Pavle Orbović i urednik publikacije, pjesnik i književnik
Milutin Mićović. Odlomke iz Ljetopisa čitao je glumac Beogradskog dramskog pozoršta
Savo Radović.
Na više od 650 strana, u tvrdom povezu, urednik
Milutin Mićović objedinio je sadržaje od istorijskog značaja do aktuelnih tema u srpsko-crnogorskim odnosima. Mićović je naveo da pokretanje Ljetopisa ima kulturni značaj, ali i da doprinosi sabornosti, da pripadamo jednom narodu, jeziku... Pisac Čedo Baćović naveo je da presudni značaj za izdavanje Ljetopisa imaju vladika
Joanikije Mićović i
Branislav Baćović, koji je „najveći mecena u kulturi na prostorima srpskih zemalja”.
– Obišli smo Crnu Goru i Hercegovinu uzduž i popreko. Tekstovi od naučnih do istoriografskih, iz kulture i beletristike, svi tvore raskošnu tapiseriju duha. Plovimo morem prošlosti, ali ne zaboravljamo ni sadašnjost. Nema retuširanja događaja i ljudi, rekao je Čedo Baćović.
Pavle Orbović, kustos muzeja u Vrbasu, podsjetio je da se svakog februara u Nikšiću održavaju dani Save Kosanovića, a u maju u Beogradu, Novom Sadi i Vrbasu se oko imena ovog velikana i Ljetopisa okupljaju poštovaoci. Orbović je objasnio da je Ljetopis ilustrovan umjetničkim djelima autora porijeklom sa prostora Banjana i Rudina.
A.Ć.
O rad u Udruženja„Udruženje Banjana i Rudinjana `Vladika Sava Kosanović` je osnovano prije pet godina po ideji vladike budimljansko-nikšićkog Joanikija i ozbiljno radi na zacrtanoj ideji i potrebi da se očuva naša kulturna zaostavština, ono što smo zatekli u nasljeđe od naših predaka, da se njeguje ono što je nažalost danas u Crnoj Gori prilično skrajnuto i zabranjeno, srpski jezik, ćirilično pismo, srpska kultura i tradicija”, rekao je u uvodnom obraćanju na predstavljanju Ljetopisa predsjednik Udruženja Branislav Baćović, srpski privrednik i dobrotvor.
)){kind=small}
