Izložba „Sjećanje” Branka Filipovića Fila biće otvorena večeras u 20 časova u Modernoj galeriji u Starom gradu u Budvi. Na izložbi će biti predstavljeno dvadesetak radova, ulja na platnu i kombinovane tehnike, iz fonda Umjetničkog muzeja na Cetinju, Muzeji i galerije Podgorice, Budvanske rivijere kao i privatnog vlasništva. Radovi koji će biti izloženi rađeni su u duhu enformela, pravca koji se u likovnoj umjetnosti javio kao pokret, noseći pobunu i predstavljao pravac koji je najavio nove modele izražavanja u likovnoj umjetnosti, a Branko Filipović Filo jedan je od tvoraca i sljedbenika njegove ideologije kod nas. Izložbu će otvoriti istoričar umjetnosti Petar Ćuković, koji je pisao i bavio se Filovim radom, a ujedno je i autor predgovora za katalog ove izložbe.
„Kao umjetnik, Filo se formirao u atmosferi poetike enformela, tokom druge polovine pedesetih godina, mada ni u to vrijeme, niti pak kasnije, nije robovao nikakvim striktnim idejnim, jezičko-stilskim doktrinama. Naprotiv, prema osnovnim jezičkim matricama zauzimao je poziciju slobode i, paradoksalno, upravo ta sloboda možda je bila osnovni razlog što u njegovom stvaralaštvu nije bilo nikakvih radikalnih zaokreta, rezova, cenzura, nego je ono, zapravo izrazito obilježeno znakovima kontinuiteta, osobinama jednog dosljednog slikarsko-umjetničkog stava. Dakako, unutar tog dosljednog stava pažljivim istraživanjem moguće je ustanoviti i izvjesne razlike u radovima koje je slikao u različitim razdobljima. Za razliku od slika nastalih u periodu enformela, koje su težile monohromiji (crnoj, bijeloj, tamnosmeđoj), Filove slike poslije 1970. godine izrazito su kolorističke, a kao da su njihova najbolja izdanja upravo one velikih formata, koje su nastajale krajem osamdesetih i tokom devedesetih godina. Te slike su zapravo moćna energetska bojena tijela u kojima dominiraju crvene i plave harmonije (posebno na „venecijanskoj” izložbi), obasjane unutrašnjom baroknom svjetlošću koja iz slike isijava kao element same boje, i koja doprinosi opštem komešanju i dinamizmu prizora. Tom dinamizmu, svakako, doprinose širina i brzina poteza četkom, gestualnost, ali i gustina i materijsko bogatstvo namaza. Filo je, naravno slikar intuicije i strasti, njegov izraz mnogo duguje „estetici brzine”, njegovo slikarsko iskustvo upoređivano je sa iskustvom kineskih zen-slikara, prije svega u smislu uosjećavanja, identifikacije s prirodom (a ne njene reprezentacije), odnosno u smislu komunikacije sa dubinskim slojevima vlastitog bića putem tzv. čistog iskustva” – zabilježio je istoričar umjetnosti Petar Ćuković.
Filo je bio jedan od najizrazitijih predstavnika enformela i jedan od inicijatora poslijeratnog modernizma. Rođen je na Cetinju 1924. godine. Od 1936. do 1941. živio je u Beogradu, da bi se 1941. vratio na Cetinje. Dio ratnih godina proveo je u koncentracionim logorima. Nakon rata, na poziv slikara Mila Milunovića, počinje da studira na Umjetničkoj školi na Cetinju, kod profesora Petra Lubarde. Do kraja `50-ih odlazi u Herceg Novi, gdje je završio Umjetničku školu. Godine 1955. diplomirao je na Akademiji umjetnosti u Beogradu. Takođe je pohađao Academia di Belle Arti u Rimu. Išao je na studijska putovanja u Francusku i Italiju. Izlagao je u svim značajnijim svjetskim gradovima. Kao predstavnik Crne Gore učestvovao je na Venecijanskom Bijenalu 1990. godine. Umro je 1997. godine u Beogradu. Izložba se može pogledati do 15. aprila.A.Ć.