Pi­še: Ran­ko Jo­vo­vić


Bio sam i ja. Bi­lo ih je na sto­ti­ne me­đu pje­sni­ci­ma, glum­ci­ma i rad­nič­kom kla­som...
Ja sam bio per­ja­ni­ca. Bio sam pra­vi oper­ski tip. Mla­tio sam po ka­fa­na­ma i tr­go­vi­ma od Pod­go­ri­ce do Be­o­gra­da – od ne­mi­la do ne­dra­ga...
Ja sam ti, So­kra­te bra­te, za­pu­šten – za­pu­šten kao Sun­ce. Ne ku­pam se, ne bri­je­me se; ne lju­ba­vim pod pal­ma­ma... ja sam ti, So­kra­te, za­pu­šten kao SUN­CE.
I ti si Sun­ce, So­kra­te. Ti za­pu­šten kao vječ­nost, kao ni­ko i ni­kad, ne umi­reš, lu­da vje­ro, ne umi­reš... I je­sam Ti, moj SO­KRA­TE, za­pu­šten, za­u­vi­jek. Iz me­ne va­tra bi­je – VA­TRA I NI­ŠTA...
Sve su ovo tvo­ji uče­ni­ci, ovi eks­ce­sni an­ti­ko­mu­ni­sti, ova po­kva­re­na mla­dež – PJE­SNI­CI SU UVI­JEK MLA­DEŽ, PO­KVA­RE­NA.
Ne­ma si­le da mo­že Sun­ce umri­je­ti. Ne­ma si­le da mo­že So­krat umri­je­ti. Ne­ma si­le, po­sto­ji sa­mo Go­spod Bog, on je jed­na za­pu­šte­na mla­dost Čo­vje­čan­stva – ne ku­pa se, ne je­de, ne pi­je... taj go­spo­din je brat SUN­CA I BRAT MOJ... mi smo za­pu­šte­na vječ­nost. Mi tvor­ci istin­skih stro­fa.
Bog je Slo­bo­da.
Bog je pje­snik.
Bog je rat­nik.
Bog je čo­vjek. Čo­vjek soj i čo­vjek ne­soj.
Bog je Duh Nje­go­ša i Ga­vri­la.
(Vječ­nost se hra­ni zvi­je­zdom – ZVJE­ZDA­NIM NE­BOM).
Bog je vječ­nost. Ali i ma­gla...
I Bog je an­ti­ko­mu­ni­sta. Eks­ce­sni...
Go­spod, ili Hri­šćan­ska Vje­ra.
Ima ne­vje­re, Go­spo­de, me­đu hri­šća­ni­ma. Ima ne­vje­re me­đu na­ma. Me­đu Sr­bi­ma. Me­đu Cr­no­gor­ci­ma ca­ru­je vje­ra i ne­vje­ra. Ima Cr­no­go­ra­ca ko­ji ne zna­ju da su Sr­bi. Ima jer ne zna­ju, jer lu­ta­ju, a ba­ja­gi an­ti­ko­mu­ni­sti.
Ali, ovi, ili ovi što se vr­hu­ne kao Cr­no­gor­ci, što upra­vlja­ju da­nas, ne­sreć­nom ovom, ova­kvom Cr­nom Go­rom, oni su ne Cr­no­gor­ci, ne­go mon­te­ne­gri­ni – ko­mu­ni­sti, osta­ci PO­KOJ­NOG ko­mu­ni­zma... ipak ko­mu­ni­zam... ipak ko­mu­ni­zam je bio sa­hra­njen pred svi­ma, na oči čo­vje­čan­stva, bez ob­zi­ra na to što ovaj ma­fi­ja­ški još ži­vo­ta­ri ov­dje i ov­dje... a GE­NE­RA­LA MI­HA­I­LO­VI­ĆA, ple­mi­ća i an­ti­fa­ši­stu i pa­tri­o­tu sa­hra­ni­še ubi­ce u kru­gu ubi­ca, u mra­ku, ka­ko i pri­sto­ji ne­so­ji­ma i ubo­ji­ca­ma. Oni su sa­nja­li, da su ta­da sa­hra­ni­li u nji­ho­ve ja­me i KRU­NU i KA­RA­ĐOR­ĐA i TRA­DI­CI­JU SRP­SKU i GOR­SKI VI­JE­NAC... ali se pre­va­ri­še va­ra­li­ce.
I ti, SUN­CE, jed­nom bi­lo si pre­va­re­no, i ti si, Go­spo­de, bio u du­bo­kom snu – kad se di­je­li­la prav­da i ne­prav­da- nas za­pa­de ne­prav­da. Ali, ti se oso­ko­li, Sun­ce, i pro­bu­di se Bog. Kad smo se upo­zna­li O, SUN­CE, kad smo se upo­zna­li O, SO­KRA­TE.
Kad smo bi­li mla­di­ći – Ti, Sun­ce. Ti, So­kra­te. Ali ja se spre­mam da ot­pu­tu­jem, ma­lo me šta ve­že za ovaj pr­lja­vi svi­jet. Isti­na, si­ja­ju hum­ke – zvi­je­zde mo­jih mi­lih, od Ko­si­ća do Ce­ti­nja, od NE­BA DO ZI­DA­NOG MO­STA, od SUN­CA DO NO­VOG GRO­BLjA u BE­O­GRA­DU... si­ja­ju i sa­nja­ju u MO­ME SR­CU, u mo­joj ma­gli ko­ja se GA­SI.
Ali, ja imam UNU­KU NA­ĐU, ona je jed­no mo­je NAJ­SUN­CE. Imam, ali od­la­zim.
Ali, ali... ne za­bo­ra­vi...
Re­vo­lu­ci­ja je pri­je sve­ga i po­sli­je sve­ga – ZLO­ČIN.
Ok­to­bar­ska re­vo­lu­ci­ja je ve­li­ki pri­mjer zlo­či­na, i u RE­VO­LU­CI­O­NAR­NOJ BOR­BI i po­sli­je u tzv. Bla­go­sta­nju.
Osip Man­delj­štam je na su­du so­vjet­skom pi­tao: Mo­že li ne­vin čo­vjek bi­ti slo­bo­dan... nor­mal­no, re­kle mu po­stre­vo­lu­ci­o­nar­ne su­di­je – NE. I s njim u tam­ni­cu si­bir­sku.
Tzv. Bro­zo­va re­vo­lu­ci­ja je zlo­čin do zlo­či­na.
Ne bi­je re­vo­lu­ci­ja da oslo­bo­di SLO­BO­DU, ne­go da je ugu­ši. Da ugu­ši i ono ma­lo SLO­BO­DE na ko­ju se ne­ka­ko di­sa­lo.
P.S.
1. DRA­GO­SLAV MI­HA­I­LO­VIĆ JE SVE­TAC. BOG MI JE SVJE­DOK DA JE SVE­TAC.
I da­nas i sju­tra. I za­u­vi­jek.
I u ra­tu. I u ru­ka­ma ubi­ca. I u ja­mi gdje su ga sur­va­li de­mo­ni.
I u sr­cu pri­ja­te­lja i ne­pri­ja­te­lja.
I u sla­vi tzv. sa­ve­zni­ka. I u nji­ho­vim la­žnim od­li­ko­va­nji­ma, Nje­mu.
I u Cr­kvi pra­vo­slav­noj.
I van Cr­kve.
I u se­lu i u gra­du. I u po­lju i u šu­mi...
Dra­go­slav Mi­ha­i­lo­vić je sve­tac. To sam znao i kao dje­čak.
Bog mi je svje­dok da je sve­tac. Bog je Isti­na.
2.
Ka­ko stva­ri sto­je – Sva, ma­hom sva, ko­mu­ni­stič­ka fu­ka­ra... ili, bo­lje­re­ći, biv­ša ko­mu­ni­stič­ka fu­ka­ra upi­su­je se, ulo­go­ru­je se u NA­TO.
(Autor je pje­snik)