Juče je u padu aviona poginuo šef Vagnera Jevegnij Prigožin. Smrt čovjeka koji je ponizio Putina nije iznenađenje za većinu analitičara, ali postavlja se pitanje - može li njegova plaćenička grupa preživjeti bez njega?

Posle „marša na Moskvu“ prije dva mjeseca, šef CIA Vilijam Berns je izjavio da ruski predsjednik Vladimir Putin „neće dugo čekati na osvetu“, piše briganski Gardijan, prenosi N1.

- Ono što vidimo je veoma komplikovan ples. Putin plaća svoje dugove, sugerisao je Berns na Aspenovom bezbjednosnom forumu u julu.

I dok detalji o tome šta se tačno dogodilo ostaju mutni neposredno nakon smrti šefa plaćenika u avionskoj nesreći, ono što je jasno je da je Vagner – organizacija koju je Prigožin osnovao – prije svega geografski podijeljena, a sada i obezglavljena.

Pošto je Vagnerova istaknuta uloga u ruskim vojnim operacijama u Ukrajini uveliko smanjena nakon marša na Moskvu, koji je osramotio Putina i Kremlj, izgledalo je – makar na trenutak – da Prigožin pokušava da povrati dio uticaja operacijom u Africi, po nalogu Kremlja.

Prigožin je najprije dao izjavu da podržava puč u Nigeru, a neki analitičari su njegove riječi protumačili kao podsjetnik na to da je Vagner nekada služio ciljevima Kremlja.

Ove nedjelje je prvi čovjek plaćeničke grupe objavio video snimak negdje iz Afrike, u uniformi i sa puškom u rukama, sugerišući da je, možda, našao novu ulogu i da su mu prethodni „grijesi“ oprošteni.

U snimku je Prigožin pokušao da regrutuje nove ljude za operacije u Africi, a takođe je pozvao investitore iz Rusije da ulože novac u Centralnoafričku Republiku preko Ruskog doma, kulturnog centra u glavnom gradu te afričke zemlje.

Kako spekuliše Gardijan, moguće je da je Prigožin letio iz Afrike nazad u Moskvu, sa drugim liderima Vagnera, kada je njegov avion pao sjeverno od prestonice.

Uzroci pada aviona do objavljivanja ovog teksta nisu poznati.

Nije samo Prigožin stradao u incidentu. Sa njim je na letu bio Dmitrij Utkin, jedan od njegovih najbližih saveznika i još jedna ključna figura Vagnera.

Bivši oficir GRU (ruska špijunska agencija) i plaćenik koji je bio aktivan u Siriji na čuvanju naftnih polja, bio je umiješan u organizovanje Vagnerovog konvoja koji je pokušao da se odveze do Moskve.

U srušenom avionu bio je i Valerij Čekalov, šef službe obezbjeđenja u Vagner grupi.

Čekalov je bio odgovoran za sva kretanja Prigožina, transportnu logistiku i jedini je tačno znao kad i gdje se Prigožin tačno nalazi.

On je javnosti postao poznat prošle godine, kada su mu većina zapadnih država, koje podržavaju Ukrajinu, zbog rata i podrške Rusiji uvele sankcije.

Ono što je jasno jeste da Vagnera, kako je nekada konstituisan, više nema.

Prema nedavnim izveštajima, stotine Vagnerovih boraca koji su bili prognani u vojne kasarne u Belorusiji počele su da napuštaju tu zemlju, neki nezadovoljni nižim platama, drugi jer su željeli da budu aktivni u zapadnoj Africi. Tamošnje snage su se brojčano smanjile sa preko 5.000 vojnika za oko četvrtinu.

U samoj Rusiji, Vagnerove operacije su bile u pauzi tokom protekla dva mjeseca, jer se činilo da su Prigožin i njegovi saveznici tražili novu ulogu u sjenci Putinovog nezadovoljstva.

A pošto je Vagner napustio Ukrajinu nakon što je svoje vojnike raspoređivao kao topovsko meso u bici za Bahmut (na šta se Prigožin često žalio i upirao prstom u Kremlj) možda je najveće pitanje da li paravojna formacija može nastaviti da djeluje u bilo kom održivom obliku u afričkim državama, u kojima je i ranije bila aktivna i iz kojih je izvukla veliku materijalnu korist.

Iako su se već ranije spominjala imena koja bi možda mogla da zamjene Prigožina, a budu više po ukusu Kremlja, daleko je od izvejsnog da li će neko od njih moći da uđe u njegove cipele.

Veliki dio Vagnerovog afričkog carstva oslanjao se na beskrupulozne veze koje su Prigožin i njegovi bliski saradnici stvarali tokom godina.

Bilo je nagovještaja, na primer, da je Vagner pritekao u pomoć vojnoj hunti u Maliju, što je potez koji je doprinio odluci Francuske da tamo prekine skoro decenijsku vojnu operaciju.

I dok se Kremlj u poslednje vrijeme direktnije „udvarao“ vojnim liderima zemalja u samom Sahelu, Prigožin je marljivo razvijao lične odnose sa vođama vojnih puča i korumpiranim političarima i biznismenima, piše Gardijan.

Kao što je bivši vicemaršal Šon Bel, sada vojni analitičar, sugerisao za Skaj njuz u junu, posle Vagnerovog marša na Moskvu – bez Prigožina, Vagner je ništa.

- Ako je Vagnerova grupa Jevgenij Prigožin, onda će teško preživjeti. To je kraj Vagnera kakvog ga poznajemo, rekao je on.