Za­po­sle­nje pre­ko Za­vo­da za za­po­šlja­va­nje Cr­ne Go­re (ZZZCG) u na­šoj dr­ža­vi pre­ko osam go­di­na če­ka 3.213 gra­đa­na, što je sko­ro 11 od­sto od ukup­nog bro­ja ne­za­po­sle­nih li­ca. Na evi­den­ci­ji ne­za­po­sle­nih Za­vo­da je 17.136 li­ca (od­no­sno 55,11 od­sto od ukup­nog bro­ja ne­za­po­sle­nih) ko­ji po­sao tra­že pre­ko go­di­nu. Pre­ko tri go­di­ne po­sao tra­ži 9.187 li­ca (29,55 od­sto ne­za­po­sle­nih), a pre­ko pet go­di­na 6.401 (20,59 od­sto).
Pre­ma po­da­ci­ma za pr­vih šest mje­se­ci ove go­di­ne, do­šlo je do po­ra­sta bro­ja ne­za­po­sle­nih li­ca sta­ro­sti do 25 go­di­na u od­no­su na isti pro­šlo­go­di­šnji pe­ri­od. Bez po­sla je 5.965 li­ca sta­ro­sti do 25 go­di­na, dok na po­sao če­ka­ju 8.293 gra­đa­ni­na sta­ri­ja od 50 go­di­na.
Do 18 go­di­na ne­za­po­sle­no je 61 li­ce, pre­ko 18 do 25 – 5.904, pre­ko 25 do 30 go­di­na – 5.648. Na po­sao če­ka 6.449 gra­đa­na sta­ro­sti od 30 do 40 go­di­na, 4.737 njih ko­ji ima­ju iz­me­đu 40 i 50 go­di­na.
– Sto­pa ne­za­po­sle­no­sti, po­sma­tra­na kao od­nos bro­ja re­gi­stro­va­nih ne­za­po­sle­nih i ak­tiv­nog sta­nov­ni­štva, na dan 30. jun ove go­di­ne bi­la je 13,40 pro­cen­ta. Naj­ni­že sto­pe ne­za­po­sle­no­sti su u op­šti­na­ma Bu­dva (7,12 od­sto), Ko­tor (8,09) i Her­ceg No­vi (8,94), a naj­ve­će u op­šti­na­ma An­dri­je­vi­ca (31,52), Ko­la­šin (25,98) i Bi­je­lo Po­lje (24,05). Sto­pa ne­za­po­sle­no­sti u Pod­go­ri­ci bi­la je 9,56 od­sto – na­vo­di se u po­lu­go­di­šnjem iz­vje­šta­ju Za­vo­da.
Na evi­den­ci­ji Za­vo­da na­la­ze se 5.662 li­ca sa pr­vim i dru­gim ste­pe­nom obra­zo­va­nja, dok ne­za­po­sle­nih sa tre­ćim, če­tvr­tim i pe­tim ste­pe­nom obra­zo­va­nja ima 16.227 gra­đa­na. Bez po­sla su 9.203 li­ca sa še­stim, sed­mim i osmim ste­pe­nom obra­zo­va­nja.
– Po­sma­tra­no pre­ma op­šti­na­ma ne­za­po­sle­nost je naj­vi­še po­ra­sla u Plu­ži­na­ma (in­deks 142,2), Be­ra­na­ma (in­deks 119,5) i Her­ceg No­vom (in­deks 107,46). Do naj­ve­ćeg sma­nje­nja ne­za­po­sle­no­sti je do­šlo u op­šti­na­ma Ti­vat (in­deks 78,95), Ža­bljak (in­deks 88,44), Ce­ti­nje (in­deks 90,09) i Ro­ža­je (in­deks 90,99) – pi­še u do­ku­men­tu.
Za pr­vih šest mje­se­ci, pro­sječ­no su 7.973 ne­za­po­sle­na li­ca ko­ri­sti­la pra­vo po osno­vu osi­gu­ra­nja za slu­čaj ne­za­po­sle­no­sti, na is­pla­tu nov­ča­ne na­kna­de pod od­re­đe­nim uslo­vi­ma. Iz­nos ko­ji se od­re­đe­ni vre­men­ski pe­ri­oda ­je li­ci­ma ko­ja bez svo­je kri­vi­ce osta­nu bez po­sla iz­no­si 77,20 eura, dok je za ne­za­po­sle­ne in­va­li­de dru­ge i tre­će ka­te­go­ri­je 100,40.
U ja­nu­a­ru su bi­la 8.773 ko­ri­sni­ka tih pra­va, ko­ji­ma je is­pla­će­no 938.338, u fe­bru­a­ru 8.447 (is­pla­će­no 881.309). U mar­tu ih je bi­lo 8.298, ko­ji­ma je pla­će­no 861.425, u apri­lu 7.767, za šta je iz bu­dže­ta is­pla­će­no 808.948 eura. U ma­ju je za 7.448 li­ca is­pla­će­no 782.283, a u ju­nu za 7.104 njih 739.444 eura.
– U pro­sje­ku, mje­seč­no su 7.973 ne­za­po­sle­na li­ca ko­ri­sti­la na­ve­de­no pra­vo. Ukup­na sred­stva iz­dvo­je­na za nov­ča­nu na­kna­du za pr­vo po­lu­go­di­šte 2015. go­di­ne iz­no­se 5.011.750,70 eura – na­vo­di se u iz­vje­šta­ju.
Za pr­vih šest mje­se­ci 2015. go­di­ne na evi­den­ci­ju Za­vo­da za za­po­šlja­va­nje pri­ja­vi­lo se 16.816 li­ca. Od te ci­fre, broj li­ca ko­ja se pr­vi put pri­ja­vlju­ju je 23,87 od­sto, dok se 76,13 već pri­ja­vlji­va­lo na evi­den­ci­ju Za­vo­da.
– U pr­vom po­lu­go­di­štu 2015. go­di­ne ogla­še­no je 22.985 slo­bod­nih rad­nih mje­sta kroz 10.972 pri­ja­ve o slo­bod­nim rad­nim mje­sti­ma. Pre­ma pri­spje­lim po­da­ci­ma, a do­bi­je­nim od stra­ne po­slo­da­va­ca i Po­re­ske upra­ve Cr­ne Go­re, kroz si­stem ob­je­di­nje­ne re­gi­stra­ci­je po­re­skih ob­ve­zni­ka i osi­gu­ra­ni­ka, u pr­vom po­lu­go­di­štu 2015. go­di­ne, po­sred­stvom Za­vo­da za za­po­šlja­va­nje, za­po­sle­nje su do­bi­la 7.383 li­ca – na­vo­di se u iz­vje­šta­ju.
U iz­vje­šta­ju se kon­sta­tu­je da su za pr­vih šest mje­se­ci pod­ni­je­ta 24 za­htje­va za do­dje­lu kre­di­ta, ukup­ne vri­jed­no­sti 135.000 eura, či­jom re­a­li­za­ci­jom bi se otvo­ri­lo 27 no­vih rad­nih mje­sta.
Pred­sjed­nik pod­go­rič­kog Op­štin­skog od­bo­ra Rad­nič­ke par­ti­je Ra­do­van To­ško­vić sma­tra da se na­me­će pi­ta­nje da li Vla­da ru­ši cr­no­gor­sku in­du­stri­ju i stva­ra ka­ta­stro­fal­no sta­nje po pi­ta­nju ne­za­po­sle­no­sti. On se pi­ta da li to ra­di iz ne­zna­nja ili po ne­či­jem na­lo­gu, uka­zu­ju­ći da vlast 26 go­di­na ni­je spo­sob­na da stvo­ri si­stem u ko­jem bi se otva­ra­la no­va rad­na mje­sta i gdje ne bi za­po­sle­ni pri­ma­li mi­ni­mal­nu za­ra­du od 193 eura.
– Gdje ne bi bi­lo da se sa­mo na je­dan dio pla­te upla­ću­ju po­re­zi i do­pri­no­si, či­me se stva­ra­ju no­vi so­ci­jal­ni slu­ča­je­vi od spo­sob­nih lju­di. Vla­da ne­ma evi­den­ci­ju ko­li­ko lju­di pri­ma pla­te iz ru­ke u ru­ku. To je pot­pu­no uni­šte­nje pri­vre­de – oci­je­nio je u iz­ja­vi za „Dan” To­ško­vić.
On is­ti­če da Vla­da ne mo­že da iden­ti­fi­ku­je pri­o­ri­te­te, a to su, po nje­go­vom mi­šlje­nju, in­du­stri­ja i po­ljo­pri­vre­da.
A.T.


Ja­ča­ti pri­vat­ni sek­tor

Pred­sjed­nik Udru­že­nih sin­di­ka­ta dr­žav­nih in­sti­tu­ci­ja Ve­se­lin Vu­ja­no­vić sma­tra da bi tre­ba­lo ra­di­ti na ja­ča­nju pri­vat­nog sek­to­ra i obez­bje­đi­va­nju dr­žav­nih ga­ran­ci­ja za ro­be ko­je bi se pla­si­ra­le na cr­no­gor­sko tr­ži­šte. On sma­tra da bi vlast, u ci­lju sma­nje­nja ne­za­po­sle­no­sti i ve­će rad­ne an­ga­žo­va­no­sti gra­đa­na, tre­ba­lo da obez­bi­je­di ga­ran­ci­je za tr­ži­šte.
Vu­ja­no­vić na­vo­di da su od­li­čan po­vod za to pro­iz­vo­di ko­je gra­đa­ni sva­ko­dnev­no ku­pu­ju u mar­ke­ti­ma, a ko­je, ka­ko ka­že, sko­ro i da ne pro­iz­vo­de cr­no­gor­ski pro­iz­vo­đa­či.
– Ku­pu­je­mo uve­ze­no mli­je­ko, jo­gurt, za­tvo­re­ne su pod­go­rič­ka i nik­šić­ka mlje­ka­ra. Ni­je valj­da da ne zna­mo sa­mi da na­pra­vi­mo mli­je­ko, ne­go ga mo­ra­mo uvo­zi­ti – pi­tao je on.
Vu­ja­no­vić sma­tra da je neo­p­hod­na sta­ti­sti­ka ko­li­ko rad­ni­ka ra­di u si­voj zo­ni, te da su pred­sto­je­će in­ve­sti­ci­je, po­put auto­pu­ta i gra­đe­vin­skih po­du­hva­ta na Pri­mor­ju, pri­li­ka da se do­đe do po­sla.