Izložba „Unutrašnje – spoljašnje” otvorena je u novoj Galeriji Duklja Art Centra u Budvi, koja se nalazi u zgradi Duklja Rezidens, u blizini budvanskog Starog Grada, a na otvaranju su govorili Marat Geljman, predsjednik DEAK, Mladen Franović, direktor TO Budva, Petar Ćuković, kustos izložbe, kao i umjetnici Roman Đuranović i Pavel Brat.
„Ova promotivna izložba pod nazivom `Unutrašnje – spoljašnje`, kojom Dukley European Art Community nastavlja djelatnost u novim okolnostima slijedi i sabira temeljne ideje i iskustva u dosadašnjoj dvoipogodišnjoj praksi DEAK. Ove ideje i iskustva podrazumijevala su, između ostalog dva ključna principa. Najprije, afirmaciju i produžetak duge tradicije govora stranaca o Crnoj Gori, oličene u pisanim ili likovnim svjedočanstvima stvaralaca različitih profila, koji su, posebno tokom 19. i početkom 20. vijeka posjećivali ovu slobodarsku zemlju, zbog čega se u našoj zemlji udomaćio izraz `stranci o Crnoj Gori`. Slijedom ove ideje, ideje `stranci o Crnoj Gori`, ogroman dio projekata koje su realizovali umjetnici u sklopu redovnog rezidencijalnog programa DEAK, bio je posvećen njihovom doživljaju Crne Gore – njenog pejzaža, njene istorije, njene kulture, i njenih ljudi. Drugi važan princip podrazumijevao je kontinuiranu afirmaciju crnogorskih stvaralaca, kako kroz njihovo učešće u okviru rezidencijalnih programa, u okviru kojih su obuhvaćeni prije svega umjetnici najmlađe generacije, tako i kroz prezentovanje crnogorske umjetnosti u značajnim međunarodnim kulturnim centrima, poput Njujorka, Majamija i Moskve.
Izložba „Unutrašnje – spoljašnje” afirmiše oba važna simbolička oslonca ovoga djelovanja, sa uvjerenjem da i u daljoj praksi ove ideje zaslužuju da budu nastavljene – stoji u stejtmentu koji prati izložbu. Predstavljena su dva crnogorska umjetnika - Milija Pavićević i Roman Đuranović, zajedno sa nekoliko umjetnika iz inostranstva, koji su bili korisnici rezidencijalnog programa DEAK – Igorom Gusjevim, Nikitoj Alexejevim, Dmitrijem Cvetkovim, Pavelom Bratom, Mihailom Pavljukevičem i Olgom Subotinom, Aleksandrom Florenskim i Viktorom Frejdenbergom.
– Naziv izložbe simbolički izražava dvije ideje. Formalno, u seriji radova pod nazivom „CT” (auto-oznaka za Cetinje) Pavićevićeva umjetnost dolazi „iznutra”, iz Crne Gore, i predstavlja njegov autentični egzistencijalistički doživljaj sredine za koju je i po rođenju, i po sopstvenom izboru neraskidivo vezan. Roman Đuranović, pak, posebno u seriji radova u kojima koristi naziv ,,Crna Gora”, ispisujući na slikama slova po uzoru na logotip Koka-Kole, očito, opet „iznutra” ironizira masmedijski i javni prostor „globalizovanog” domaćeg socio-kulturnog ambijenta. Umjetnost rezidenata dolazi „spolja“, od „stranaca“, i predstavlja izvrsne primjere ili njihovog doživljaja istoga ambijenta - Crne Gore, ili Crne Gore kao formalne matrice za realizovanje njihovih već razvijenih ideja. Sa druge strane, dinamika izraza „unutrašnje-spoljašnje”, nezavisno od toga odakle umjetnik dolazi, predstavlja vječni, univerzalni princip na kojem je ostvareno svako umjetničko djelo – ono naime uvijek nastaje u susretu dva beskraja: „unutrašnjeg” svijeta umjetnika i „spoljašnjeg” svijeta stvarnosti – stoji u obavještenju.
A.Ć.