Knjiga Aleksandra Sergejeviča Neverova ,,Taškent, grad hlebni”, može se kupiti na kioscima širom Crne Gore, samo uz dnevne novine ,,Dan”, po cijeni od 3.99 eura. Ovo luksuzno izdanje u tvrdom povezu objavilo je ,,Obodsko slovo” iz Podgorice.
Aleksandar Sergejevič Neverov (1886-1923) je klasik ruske književnosti i jedan od najvećih majstora svjetske književnosti, a Franc Kafka je o ovom izuzetnom djelu, knjizi o kojoj se priča već stotinu godina, u svojim dnevnicima iz 1923. godine napisao: ,,Zadivljujuća knjiga. Pročitao sam je za jedno veče”. U pitanju je roman koji spada u sam vrh svjetske književnosti, knjiga za sva vremena, za sve generacije, za sve životne dobi, djelo kojim se doživljava nesvakidašnje čitalačko iskustvo koje se nikad ne zaboravlja.
Neverov (pravo prezime Skobeljev) rodio se 12. februara 1886. godine u selu Novikovka, u Samarskoj guberniji. Njegov otac bio je seljak, bivši podoficir, koji je kasnije otišao iz sela i radio u gradu kao sobar. Budući pisac od 1906. radi kao seoski učitelj, od tog doba i priče počinje da objavljuje.godine 1915. je ljekarski pomoćnik u Samari; tokom revolucije bio je, neko vrijeme, sa eserima, a od 1919. je boljševik. U Samari je zauzimao nekoliko važnih dužnosti i bio osnivač lokalnog teatra. U vrijeme glasi 1920-1921, zajedno sa masama gladnih, bježao je iz Povoložjau Taškent; u proljeće 1922. godine prešao je u Moskvu gdje se učlanio u književnu grupu ,,Kovačnica”. Umro je iznenadno, 24. decembra 1923. godine u Moskvi, i sahranjen je na Vaganjkovskom groblju.
Od 1920. do svoje smrti 1923, Neverov je objavio nekoliko knjiga, od kojih je najznačajnija ,,Taškent, grad hlebni” u kojoj opisuje glad očima dvanaestogodišnjeg mališana.
,,Povijest 'Taškent, grad hlebni' razvija pitanje koje je u književnosti na valjan način postavio Viktor Igo: da li je gladan čovjek koji ukrade hljeb kradljivac. Ovdje se to pitanje kod Neverova, sa očitom pomišlju na Dikensovog Olivera Tvista, premeće u novi problem: da li oni kojima dugujemo brigu - djeca – imaju pravo na svoje parče hljeba? I još: šta sve čovjek na ovom svijetu može, ili treba da uradi, da bi zadobio koricu hljeba, što nas dovodi do nekih zajedničkih postavljenih pitanja u ruskoj literaturi, od Piljnjakove ,,Gole godine” do Platonovljevog ,,Džana”, bilježi u tekstu ,,Kora hleba nasušnog”, koji prati ovo izdanje, Vladimir Jagličić.
,,Neverov u prvi plan stavlja dva dječaka: Mišku i Serjošku. Miška je čvrst, on je vođa, a Serjoška, mlađi za godinu dana, ne može da se stara o sebi. Kroz niz surovih slika prelomljenih kroz beslovesnu čistu dječiju psihologiju, Neverov ubjedljivo slika ne samo siromaštvo sovjetske Rusije, nego i socijalni pad, lažni moral društva, izostajanje pravila Dostojevskjog, iz romana 'Dečko', po kome čovječanstvo postoji zbog budućih naraštaja, dok bi stariji trebalo da se žrtvuju za njih, i da se o njima staraju”. On ističe da je vizija ,,hlebnog” Taškenta data kao vizija obećanog raja: nevinome nikad stići. Ako i stigne, smatra on, ostaje bez odgovora na pitanje jednog od slučajnih pratilaca: ,,Je li slađe umrijeti u Taškentu?”.
,,Pa ipak postoje, na ovome svijetu, i dobri ljudi, i pisac ne propušta naglasiti da je čovjek, bez (hrišćanske) pomoći drugog čovjeka, najčešće bespomoćan”, zaključuje on.
A.Ć.
Drame
Neverov je pisao i drame (,,Žene” iz 1920. godine nagrađene su u Moskvi)... Godine 1968. u Uzbekistanu je snimljen film ,,Taškent, grad hlebni”. Režiju je potpisao Šuhrat Abasov. Inače, Taškent je glavni grad Uzbekistana i ujedno najveći grad u središnjoj Aziji.
)){kind=small}
