Prema podacima Uprave policije, u prvih sedam mjeseci ove godine u Crnoj Gori je registrovano 59 samoubistava. Kako pokazuju podaci koje je je PR centru dostavila Uprava policije najviše suicida zabilježeno je u Podgorici i to 18, slijede Nikšić sa 13 i Pljevlja 9. U Herceg Novom bilo je šest samoubistava, Bijelom Polju pet, Baru četiri, u Beranama tri i jedno u Budvi.
Specijalizant psihijatrije i magistar bioetike Tea Dakić kaže da je samoubistvo komleksan problem koji mora da bude postavljen sistemski kao prioritet u javnom zdravlju, zbog čega je potrebno sprovoditi kampanje koje će destigmatizovati mentalno zdravlje i pitanje samoubistva uopšte. Ona je, u intervjuu za PR centar, povodom 10. septembra Međunarodnog dana prevencije samoubistava, kazala da samoubistvo nikad nije nešto što je uslovljeno samo jednim razlogom.
– To je uvijek višedimenzionalni problem, koji nastaje u sadejstvu više različitih faktora, koji treba da se sklope da bi neko došao do odluke da samoubistvo izvrši. Tu možemo da govorimo o predisponirajućim faktorima, koji nas čine sklonijim ka samoubistvu – navela je Dakićeva.
Prema njenim riječima, tu spadaju nasledni faktori, bilo da su genetski ili da se radi o učenju po modelu, u onim porodicama u kojima, kako je pojasnila, postoji istorija suicida.
– Faktori mogu biti biološki, bilo da su psihički ili fizički, pa su predisponiranije suicidu osobe koje pate od nekih težih mentalnih poremećaja, naročito bolesti zavisnosti, među kojima se ističe alkoholizam, potom neke hronične fizičke/tjelesne bolesti, kao što su onkološke bolesti sa lošom prognozom, u kojima osoba trpi hronični bol, i epilepsija – pojasnila je Dakićeva.
Ona je kazala da na suicid mogu da utiču i neki društveni, ekonomski i sredinski faktori, kao što su, na primjer, kako je navela, pripadnost nekoj grupi koja je marginalizovana, diskriminisana, stigmatizovana, kakvi su na primjer istorija loših porodičnih i društvenih odnosa, izolacija.
– Na koncu, imamo ono što su precipitirajući faktori, oni činioci koji mogu da služe kao okidači da neko nešto i uradi. To su na primjer vremena velikih kriza, stresova u životu, kao što su razvod, gubitak partnera, gubitak bliskog člana porodice, otkaz, finansijski krahovi – rekla je Dakićeva.
Na pitanje koliko pol igra ulogu u pokušaju samoubistva, Dakićeva je kazala da statistika pokazuje da muškarci četiri puta češće od žena izvršavaju suicid, a da žene tri do četiri puta češće pokušavaju suicid.
– Razlozi za to se najprije nalaze u izboru metode samoubistva, jer muškarci vrlo često biraju fatalnije metode u smislu vatrenog oružja, dok žene, sa druge strane, mnogo češće biraju trovanja hemikalijama, ljekovima, skok sa visine, i to su ipak situacije u kojima imamo više vremena i prostora da reagujemo, odnosno da spasimo osobu – navela je Dakićeva.
Ona je navela da je interesantan podatak, iako tužan, da 800 hiljada ljudi svake godine strada kao posledica samoubistva.
– To je na globalnom nivou, kao da zamislite da nestane cijela Crna Gora. To nikad nije stvar toga da se samo strada osoba koja je izvršila samoubistvo, nego stradaju i njihovi članovi porodica, partneri, zajednica i društvo u cjelini – kazala je Dakićeva.M.S.