Tradicionalna manifestacija „Ljubišini dani” počela je juče u Modernoj galeriji budvanske JU Muzeji i galerije u Starom gradu.
– Stefan Mitov Ljubiša je zaista jedna od najznačajnijih ličnosti u našoj istoriji, ne samo za Budvu i Boku Kotorsku, gdje se rodi i živio, nego i mnogo šire od Budve. On je jedna od onih ličnosti koja se sjedinjuje sa ličnošću Svetog Lovćenskog Tajnovidca. Zna se da je on predstavljao srpski bokokotorski narod ovoga kraja. Ostala su njegova plemenita djela od kojih bih posebno skrenuo pažnju na njegov,,Prokleti kam” gdje je zapisao drevno predanje o stradanju monaha na Miholjskoj prevlaci. Blagodareći tom njegovom predanju mi smo i otkrili mošti Miholjskih mučenika. Njegov doprinos očuvanju jezika ovdašnjeg naroda je više nego dragocjen. Čestitam na ideji da se organizuje ovaj značajan naučni skup. Vidim da su teme veoma zanimljive i da su ljudi koji učestvuju zaista stručni - kazao je, između ostalog, u svojoj besjedi mitropolit crnogorsko-primorski dr Amfilohije Radović, na ceremoniji otvaranja.
O značaju skupa govorila je i Sandra Đurbuzović, državna sekretarka Ministarstva kulture Crne Gore.
– Zadovoljstvo mi je da ispred Ministarstva kulture Crne Gore pozdravim učesnike međunarodnog simpozijuma koji je posvećen djelu Stefana Mitrova Ljubiše. Drago nam je što se u Ljubišinom rodnom gradu i prostoru iz kog je crpio svoju inspiraciju već treću put održava međunarodni naučni skup kojim se Ljubišino djelo kritičkim i književno-teorijskim interpretacijama situira u savremeni književni i kulturni kontekst. Studioznim bavljenjem Ljubišinim djelima mi danas možemo naći odgovore na brojna kako mentalitetska, tako i društvena neuralgična pitanja koja su još uvijek prisutna u našoj savremenosti, ali i odgovore na pitanja o odnosu tradicije i savremenosti, jezika i identiteta – kazala je, između ostalog, Sandra Đurbuzović.
U muzičkom dijelu programa nastupili su članovi Srpskog pjevačkog društva „Jedinstvo” iz Kotora (osnovano 1839), čiji je Stefan Mitrov Ljubiša bio počasni član.
Nakon svečanog otvaranja počeo je treći međunarodni i multidisciplinarni naučni simpozijum „Stefan Mitrov Ljubiša: intertekstualna interpretacija”, a u cilju tumačenja i razumijevanja Ljubišine svestranosti i kompleksnosti u okvirima savremene naučne misli.
Na simpozijumu su prvog dana govorili akad. Zlata Bojović – „Metatekst i međutekstualno nadovezivanje u prozi S.M. Ljubiše”, prof. dr Duško Pevulja - „Pričanje Vuka Dojčevića i pričanja Simeuna Đaka: Izvori i razlozi pričalačke strasti”, dr Zoran Živković - „Stjepan Mitrov Ljubiša junak naših dana”, mr Perivoje Popović - „Sveto trojstvo književne Crne Gore – Njegoš, Marko i Ljubiša između klasike i totalmodernizma”, prof. dr Marko Nedić - „Stefan Mitrov Ljubiša – Danilo Kiš – intertekstualne paralele”, prof. dr Radmilo Marojević - „S.M. Ljubiša kao priređivač i komentator `Gorskog vijenca`”, prof. dr Marija Letić - „O prevodilačkom radu S.M. Ljubiše”, prof. dr Gojko Čelebić - „S.M. Ljubiša kao diplomata”. Drugog dana simpozijuma, 28. februara, govoriće prof. mr Vida Ognjenović - „Dramski agon u pripovjednom modelu S.M. Ljubiše”, prof. dr Valentina Pitulić - „Sveto i profano u pripovjedačkoj prozi S.M. Ljubiše”, doc. dr Vladan Bartula - „Skočiđevojka – žrtvovanje ili grijeh”, prof. dr Siniša Jelušić - „Psihologija i religija u Ljubišinim pripovijestima”, akad. Nenad Vuković - „Leksička slojevitost u pripovijesti `Prokleti kam` S.M. Ljubiše”, prof. dr Miodrag Jovanović - „Jezik Ljubišinih pričanja Vuka Dojčevića u poređenju s paštrovskim govorom”, mr Božena Jelušić - „Semantika patrijarhalnih modela u Ljubišinoj `Skočiđevojci`”, mr Milun Lutovac - „Narator Mediterana S.M. Ljubiša”. Naredne godine biće objavljen zbornik radova sa simpozijuma. Simpozijum će se u srijedu, 28. februara, održavati u Spomen domu „Reževići” u Reževićima i u Spomen domu „Crvena komuna” u Petrovcu.
Manifestaciju, koja se ove godine održava 27. i 28. februara, organizuju JU Muzeji i galerije Budve, a uz podršku Opštine Budva, lokalne turističke organizacije, javnih preduzeća i drugih privrednih subjekata iz Budve. Cilj manifestacije je sačuvati od zaborava lik i djelo Stefana Mitrova Ljubiše (1822–1878) – najznamenitijeg Budvanina i Paštrovića, političkog, društvenog i kulturnog poslenika. Program ovogodišnjih „Ljubišinih dana”, koji se održavaju u 140. godišnjici od smrti Stefana Mitrova Ljubiše, kao i u Evropskoj godini kulturne baštine (2018) – sadržajan je, raznovrsan i bogat, i obuhvata tri glavna segmenta: dvodnevni međunarodni naučni simpozijum, predstavljanje knjige i otvaranje dokumentarne izložbe.
A.Ć.

Svadbeni spomenar Paštrovića

Manifestacija „Ljubišini dani” biće zaokružena otvaranjem dokumentarne izložbe starih fotografija „Svadbeni spomenar Paštrovića”, koju je osmislila i koncipirala dr Mila Medigović Stefanović, u produkciji Udruženja Paštrovića i prijatelja Paštrovića u Beogradu „Drobni pijesak”, a uz podršku JU Muzeji i galerije Budve. Izložbu će u srijedu, 28. februara, u 19 časova u galeriji „Marko Krstov Gregović” u petrovačkom Spomen domu „Crvena komuna” otvoriti Jelena Đurović, dugogodišnja direktorica Nacionalne biblioteke Crne Gore „Đurđe Crnojević” na Cetinju. U muzičkom dijelu programa učestvovaće ženska vokalna grupa „Harmonija” iz Budve, koja će otpjevati obrade tri tradicionalne paštrovske svadbene pjesme.

Zemlju vratiti Karađorđevićima

Manifestacija „Ljubišini dani” biće zaokružena otvaranjem dokumentarne izložbe starih fotografija „Svadbeni spomenar Paštrovića”, koju je osmislila i koncipirala dr Mila Medigović Stefanović, u produkciji Udruženja Paštrovića i prijatelja Paštrovića u Beogradu „Drobni pijesak”, a uz podršku JU Muzeji i galerije Budve. Izložbu će u srijedu, 28. februara, u 19 časova u galeriji „Marko Krstov Gregović” u petrovačkom Spomen domu „Crvena komuna” otvoriti Jelena Đurović, dugogodišnja direktorica Nacionalne biblioteke Crne Gore „Đurđe Crnojević” na Cetinju. U muzičkom dijelu programa učestvovaće ženska vokalna grupa „Harmonija” iz Budve, koja će otpjevati obrade tri tradicionalne paštrovske svadbene pjesme.