Kontroverzni projekat gradnje vjetroelektrana na brdu Možura, između Bara i Ulcinja, posebno je dobio na značaju tokom 2020. godine kada je utvrđeno da je pod istragom Evropske policijske službe Europol i policijskih organa države Malte u okviru predmeta ubistva poznate malteške istraživačke novinarke Dafne Karuane Galicije. Ugovor o zakupu zemljišta i izgradnji vjetroelektrane na lokalitetu Možura zaključen je 5. jula 2010. godine sa konzorcijumom, koji su činili španska kompanija „Fersa Energias Renovables” i podgorička firma „Čelebić”. Ugovorom je vrijedno državno zemljište dato u zakup na period od 20 godina. Od samog starta tog projekta pojavile su se ozbiljne sumnje u visoku korupciju i koruptivne šeme. U Osnovnom sudu u Podgorici prije nekoliko godina pokrenuta je parnica, putem koje su pokušali da se naplate dva aktera tog projekta, Budvanin Vladimir Popović i Španac Karles Kol Palou, koji tvrde da su prevareni i da nisu isplaćeni po šemi koja je bila precizirana. Palou i Popović su u šemi po svemu sudeći nezakonitih isplata pominjali i direktora Crnogorskog fonda za stambenu solidarnu izgradnju (CFSSI) Danila Popovića i njegovu kćerku Milenu Popović. Nakon što su se oko tog slučaja zainteresovali mediji u Crnoj Gori i Delegacija Evropske unije u Podgorici, tokom 2017. godine Specijalno državno tužilaštvo (SDT), na čijem je čelu glavni specijalni tužilac Milivoje Katnić, pokrenulo je izviđaj, koji traje i dan-danas. Nije poznato kada će, i da li će uopšte biti podignuta optužnica u vezi tog predmeta. Potpredsjednik Vlade Crne Gore Dritan Abazović kazao je da postoji značajan dio dokaznog materijala koji se može upotrijebiti za istragu.

– Zbog toga, očekujem da se nadležni organi konačno pozabave tim pitanjem. To će i biti u fokusu interesovanja nove Vlade. Od Specijalnog državnog tužilaštva zahtijevaćemo da objelodani dokle se stiglo sa istragom. „Možura” nije korupcionaški problem samo u Crnoj Gori. Taj slučaj ima međunarodni značaj, s obzirom na to da je imao pozornost Evropske komisije, kao i da nadležni organi na Malti vode sporove protiv visokih državnih zvaničnika te zemlje. Sve upućuje na to da su poslovi, koje je istraživala ubijena malteška novinarka Dafne Karuana Galicija, povezani i sa projektom izgradnje vjetroelektrane na Možuri – rekao je Abazović.

Doskorašnji poslanik u Skupštini Crne Gore Neđeljko Rudović istakao je da se ranije interesovao za podatke u vezi sa gradnjom vjetroelektrane na brdu Možura.

– Kada sam prije pola godine, kao poslanik, tražio od bivšeg premijera Markovića sve podatke o ugovoru za Možuru, uključujući i ugovore, transakcije, elaborate itd., dobio sam odgovor da je sva pitanja proslijedio ministarki ekonomije Dragici Sekulić. Od nje nikada nijedan podatak nijesam dobio. To je samo jedan mali prilog sumnji da je riječ o strogo čuvanoj tajni, što, kako praksa pokazuje, upućuje na korupciju – istakao je Rudović. Dodao je da je „Možura” evidentno još jedan primjer zakulisnih dogovora sa ciljem da ljudi iz vrha vlasti koji su dogovarali posao profitiraju, a Crna Gora da ostane bez miliona u budžetu. Na osnovu zvaničnih podataka crnogorskih državnih organa može se zaključiti da su o ključnim pitanjima vezanim za projekat „Možura” odlučivali nekadašnji premijer Milo Đukanović, koji je danas predsjednik države, i nekadašnji ministar održivog razvoja i turizma Branimir Gvozdenović.

– Pošto ne očekujem od postojećeg tužilaštva da se bavi pravom istragom o „Možuri” osim da nastavi sa „izviđajima” vjerujem da i te kako ima prostora za parlamentarnu istragu. To je već u rukama vladajuće većine, a uz dobru pripremu ne sumnjam da bi se utvrdilo dovoljno elemenata koji bi i ovakvo tužilaštvo natjerali da povuku odgovarajuće poteze – rekao je Rudović.

U dokumentaciji vezanoj za projekat „Možura”, koju istražuje policija na Malti a koja je otkrivena tokom 2020. godine, između ostalih, nalaze se i imena Marka i Bojana Vujovića – rođaka Branimira Gvozdenovića. Gvozdenović je, dok je bio ministar, ispred države odobravao i potpisivao ključna dokumenta u vezi sa spornim projektom gradnje vjetroelektrane na brdu Možura. Bojan Vujović je bio punomoćnik firme „Cifidex Limited”, koja je, prema podacima iz istrage, ključna kompanija preko koje su tajno obavljene transakcije i preko koje je navodno, sa povezanim kompanijama, isplaćena provizija visokim državnim zvaničnicima. Krajem avgusta 2020. godine dnevni list „Vijesti” objavio je da podaci iz istrage na Malti pokazuju da je punomoćje za Bojana Vujovića od firme „Cifidex Ltd” prošlo tri kontinenta i dva okeana. Prema podacima sa Malte, „Cifidex Ltd” je za kupovinu projekta „Možura” dobila tri miliona eura od misteriozne kompanije iz Dubaija „17 Black”, čiji je vlasnik Jorgen Fenek, glavni osumnjičeni da je organizovao ubistvo malteške novinarke.

Vl. OTAŠEVIĆ

---

U šemi i Milov prijatelj i poslovni saradnik
Vlada Crne Gore je 2010. godine, na čelu sa tadašnjim premijerom Milom Đukanovićem, uključila u posao izgradnje vjetroelektrane na brdu Možura kompaniju „Čelebić”, koja je u vlasništvu biznismena Tomislava Čelebića, Đukanovićevog prijatelja i poslovnog saradnika. Istraživanje „Dana” i malteškog medija „The Shift News” pokazalo je da je Čelebićeva firma uložila euro da bi ušla u taj posao, a iz njega izašla sa 650.000 eura.
Čelebić je udio u projektu prodao misterioznoj ofšor kompaniji sa Sejšelskih ostrva „Cifidex Ltd”, po višestruko većoj cijeni od realne.


Skrivali firmu iz istrage o ubistvu
Početkom jula 2020. godine „Dan” je objavio da je Vlada Crne Gore od 2015. godine skrivala od javnosti da je misteriozna ofšor kompanija „Cifidex Ltd” na nekoliko mjeseci preuzela kontroverzni međunarodni projekat izgradnje vjetroelektrana na brdu Možura na Crnogorskom primorju. Radi se o kompaniji koja je pod istragom Evropske policijske službe Europol i policijskih organa države Malte u okviru istrage ubistva novinarke. Istraga novinarskog tima pokazala je da je ofšor kompanija „Cifidex Ltd” bila vlasnik firme „Mozura Wind Park” u periodu od 9. decembra 2015. godine do 26. februara 2016. godine. ​Projekat Možura nakon nekoliko mjeseci pregovora 2016. godine zvanično je preuzela kompanija „Enemalta”, koja je u većinskom vlasništvu države Malte. „Enemalta” danas ima 10 odsto kapilata u kompaniji „Mozura Wind Park”.


Transakcije vršene preko banki Đukanovića i Statisa
U 2020. godini objavljeno je i da su kroz Prvu banku, u kojoj je pojedinačno najveći akcionar Aco Đukanović, brat aktuelnog predsjednika države Mila Đukanovića, prošle brojne transakcije milionske vrijednosti kompanije „Mozura Wind Park”, koja polaže pravo na projekat vjetroelektrana na brdu Možura. Uplate su vršene na devizni račun firme. Od maja 2011. godine do oktobra 2015. godine bilo je najmanje 19 uplata, pokazala je projektna dokumentacija, u koju su imali uvid istraživači lista „Dan”. U istrazi je utvrđeno da su određene transakcije povezanih kompanija sa projektom „Možura” vršene i preko Universal capital banke (UCB), u vlasništvu biznismena Petrosa Statisa, koji važi za prijatelja predsjednika države.